DC motorun devir yönünün değiştirilmesi.

[Elektron74]

Arkadaşlar Pic16F628 ve transistörlerle bir DC motorun devir yönünü değiştirmeye çalıştım, fakat tam olarak başaramadım. DC motor, bir teyp motoru büyüklüğünde, boşta 0,5 Amper akım çekiyor. Motorun gerilimi 4 veya 5 V civarı. (Üzerindeki gerilim değeri silinmiş.) Motora direk bu gerilimleri uyguladığımda, iki yöne de iyi bir torkla normal devir de dönüyor, fakat şekilde ki gibi devrede ise motor ya zorla kalkınıyor, (elle yol verilirse) cok ağır dönüyor veya kalkınamıyor. Kullandığım elemanların değerleri şekilde verdiğim ile aynı. Devreyi proteus da denedim çalışıyor.  Tahminin ya BD139 transistörler buiş için uygun değil veya transistörlerin uygun şekilde sürülmemesinden  kaynaklanıyor. Ama elimde bulunan güç transistörleri BD139.
    Arkadaşlar, devrenin çalışması için ne yapmam gerekli veya elinde buna benzer devre olan varsa  rica etsem gönderebilir mi? Yardımlarınız için şimdiden teşekkürler.

[sdonmez]

proteusun sample devrelerinde transistörlü H bridge devresi var, ben aynı devreyi kurmuştum, problemsiz çalışmıştı. onu deneyebilirsiniz.

saygılarımla...

[Elektron74]

@sdonmez
BC184 Tip31 ve Tip32 transistörlerine sahip devreyi uyguladınız sanırım. Ama ben burada bu transistörleri bulamam. :cry:  Devreyi kaç voltla denediniz?
  Cevap için teşekkürler.

[z]

En azindan R1 ve R3 direnclerini kaldirirsan sistem agir aksak da olsa calismaya baslar.

[Elektron74]

@bunalmış
Hocam R1 ve R3 dirençlerinin devrenin çalışmamasında ne gibi kötü etkisi var anlayamadım. Konuyu rica etsem biraz açıklarmısınız.?

[sdonmez]

ben o devrede BDX53 ve 54 transistörlerini kullanmıştım. devre 24V içindi ancak biz maks. 12V ile çalışmıştık..kamyon silecek motoru içindi...

saygılarımla...

[Elektron74]

He bu transistörler var elimde yalnız BC184 yok. Ben devreyi 4 veya 5 V  civarı gerilimle çalıtırmak zorundayım. Bu gerilimin üzerinde motor bozulabilir. O devre bu gerilimlerde çalışır mı?

[z]

Emetor cikisli devrede baseden giren voltajin 0.6v eksigini emetorden alirsin. Tutup base direnci kullanirsan bu durumda emetor voltaji tamamiyla yuke bagli olur. (Sende de motora cok dusuk gerilim gitmesinin sebebi bu direncler.)

Transistorun burada Ic=Ib*hfe gibi basit bir bagintisi var. Burdan yola cikarsan hesap yoluyla da direnclerin kullanilmamasi gerektigini goreceksin.

Direncleri kaldir bir dene eskiye gore cok daha iyi olacak.

[Elektron74]

@bunalmis
   Anladım. Hocam cevaplar için teşekkürler. Bunu deneyeceğim cevabını yazarım.

[ipek]

q1 q2 'ye optokuplorle'de surebilirsin

[x-tol]

merhaba
Hiç uğraşmayıp l293d kullanmaya ne dersiniz?
Daha ucuz ve daha az yer kaplar.

[Elektron74]

@bunalmis
 Hocam Söylediğiniz gibi R1 ve R3 dirençlerini söktüm. Bu transistörlerin beyzini dirençsiz olarak bağladım. Devredeki R2 ve R4 dirençlerini 100 ohm kadar indirince, devre beslemesi 5 V da iken, motor uclarındaki gerilim 3,7 V ölçtüm. Bu ara transistörlerin beyz gerilimini, direk  besleme geriliminden aldım. (Yani R2 ve R4 dirençlerini 5 V beslemeye bağladım.) Motor uçlarındaki  bu 3,7 V gerilim çok iyi bir şekilde motoru döndürüyordu. Yalnız transistörlerin beyz gerilimini 16F628 bağlayınca iş bozuldu. Çünkü motor uçlarındaki gerilim 1,5 volta düştü. Motor zorla dönüyor veya dönemiyordu. Bundan benim anladığım 16F628 in transistörlerin beyzine verdiği akımın yetmediği. Daha sonra aşğıdaki devreyi kurdum. Bir önceki duruma göre biraz daha iyi oldu ama yetersiz bir gerilim. Motor uçlarında 2,2 V civarı gerilim vardı. Motor verimli çalışmıyor ve mile az bir yük bindirildiğinde duruyor. Ne yapacağımı şaşırdım kaldım. :cry:
 @x-tol
  Cevap için teşekkürler. l293d elemanı elimde yok. Burda bulacağımı da zandetiyorum. l293d 5 V civarı gerilimlerde verilimli çalışır mı. (çünkü bu gerilimden daha fazla gerilim veremem. Motorun besleme gerilimi küçük.)  Hiç denediniz mi? Eğer bu l293d elemanından 5 V gerilimlerde verim elde ediliyorsa bu elemanı getirtmeye çalışayım.

[MC_Skywalker]

slm;
ilk motor kontrol ile ilgilenmeye başladığımda aşağıdaki gibi bir devre kurmuştum vakit yokluğundan geliştirip bitiremedim en kısa zamanda dönüp üzerinde çalışmayı umuyorum

[z]

Tamam iste eskiye gore daha iyi olmuş. Q3 ve Q4 u de darlington yaparsan devre bir seye benzer. Ancak bu kadarcik devre ile motora 5-0.7-0.7=3.6v dan fazla gerilim uygulayamazsin.

[x-tol]

L293D-B-NE gibi serileri var bunların akımları birbirinden farklı işlevleri aynı.Datasheetini incelemenizi tavsiye ediyorum.5v ile gayet düzgün çalışır bunu söyleyebilirim.
Evet bu elemanı defalarca farklı projelerde kullandım.Proteustada olması lazım oradan alıp deneyebilirsiniz