Akım mı çarpar gerilimmi ? Güzel bir soru sizlere

[mert3162]

Arkadaslar bu soru Manisa Endüstri Meslek Lisesi Elektrik Bölümü Yusuf Zibe***r tarafından sınıfa sorulmuştu ve bu soruyu doğru yanıtlayan 2 & 3 üncü sınıfta çok rahat edecekti.

Sınıf ikiye ayrıldı

Akım Çarpar diyenler Gerilim çarpar diyenler olarak.

Cevap aslında çok basit herkez kavgasını bitirdikten sonra ben cevap vermiş okulda kimsenin görmediği muameleyi görmüştüm

Mantıklı cevaplar bekliyorum Yanlız öncelikle belirtiyim. soruların cevaplarını ö.m ile bildiriseniz sevinirim. Doğru Cevap verenleri Bu başlık altında toplayacağım yanlış yazanlara ise nedenlerini ve cavabını yazacağım

[KAZIMUGUR]

Merak ettim manisanın nesi meshur ve sordum gugula,bakalım senin okul çıkacakmı diye.
Bu güzel şehrimiz çok eski zamanlardan beri medeniyete beşiklik etmiş.
İlk defa Saruhanlıların vasıtası ile islamla tanışmış.
Mıknatısa adını veren şehir.
Bir de Muslihiddin Musa efendi varki anlatmakla bitmez.Bu güne kalan onun dibekde dövdürerek yaptırdığı mesir macunu.Allah CC ondan ve onun gibilerden razı olsun.
Şimdi hemşehrileri elektrikle uğraşıyormuş.

[Analyzer]

Selam,

Kazım hoca'da anımsar, bu konu kontrolkalemi'nde baya tartışıldı. Zannedersem siz de oradaydınız. Hatta bilgisi olmayan arkadaşlar konuyu tavuk mu yumurtadan, yumurta mı tavuktan'a benzettiler. Tekrarlamanın gereği var mı?

Analyzer

[KAZIMUGUR]

KK daki hafif kalır.

ESKİ+UZUN+GEYİK <<<

AZ GEYİKLİ  <<<

Eskilere sıkıcı yeniler de merak uyandıran bir konu.

(KK da , bildiğimiz bir kaç elektronik forumların bilgi odaklı linklerini verdiğimde modları sildi ve yasakladı yabancı forum linkini.Giden gelmez diye korktular galiba.Her forumun biriktidiği konular var ve hepside gerekli aslında.O zamandan beri orada yazmadın okumadım ,uğramadım.
Paylaşıma sınır koyan yerlerde dolaşmıyorum,bu da benim sınırım.  )

[mert3162]

Şu ana kadar gelen cevaplarda sadece

Bigbey'in cevabı doğru

Bu arada biraz geyik gibi görmüş olabilirsiniz ancak bahsi geçen kk yi ilk defa görüyorum

Sizin için belki değersiz bir konu gibi görülebilir. Bir önceki konuda duvardan akım çeken arkadaşın mesajını okurken aklıma gelmişti.

Ayrıca Cevabını verelim uzun süre geyik dönmesin

Kısa cevap ikisi beraber oldugunda carpar kanıtlayalım

Kaynak makineleri en azından benim bildiğim bir modelde

400 A 5 Volt kullanılmakta (Hayır hayır yanlış yazmadım.)

Bu iki iletken malzemeyi arada elektron vs herhangibi bir 3 üncü malzeme olmadan iki malzemeyi yüksek ısıya ulaştırarak kaynatır.
bu akımın insanı öldürme süresi tahmininizden çok daha kısa sürecektir.

Ancak tam tersini düşünelim

400 V 5 A bu akım insanoğlunun refleksi üzerine kendini geri çekebileceği ve kurtulabileceği bir enerjidir.

konuyu detaylı anlatıcaktım ancak suan bayram sabahı ve saat 02:52 daha sonra açıklayacağım

[mcan]

elektrik çarpması denilen olay vucuttan akım akmasıdır.potansiyel farka gerek yok üzerinde indüklenirse gene seni çarpar sen ellerinle ayaklarını tutup halka şeklini aldığında halkanın ortasından yeterli miktarda manyetik akı değişimi sağlanırsa yine seni elektrik çarpar....

gerilim ile olsa olsa şu şekilde bir arıza çıkar; çok çok yüksek geirilim altında vicudundaki elektrik dipolleri dış elektrik alan yönünde hepsi-çoğu yönelir böyleyce sinir hücrelerindeki iyonlarda belli bölgelere kuvvetli bir biçimde kayar yani kimyasal iletimin sonucunda elektriksel iletim gerçekleşmez belki kimyasal iletimde durur.... ama bu şekilde bişeyin adıda elektrik çarpması değildir.

benim görüşüm bu akım çarpar.

[roleci]

Elimdeki 0-3000A AC Akım Kaynağı ile bir test yapıyordum.
Tesadüf elime bir Ni-Cr tel geçti (1mmkare kesitli) , bir tutayım dedim proplara , bakayım ne olacak diye...
Yaklaşık 40cm uzunluktan başladım , birkaç cm'ye kadar indim...1 Ohm'dan düşük bir direnç vardı.
Akım ayarı %100 olduğu halde yine bir akım geçmedi.
Oturup düşünmüştüm , ama kısa bir zaman sonra ne olduğunu anlamıştım.
R=U/I formülünden ;
U=RxI idi.
Eğer direnci 0,1 Ohm dahi almış olsaydım , 3000A geçmesini beklediğimde ;
U=0,1x3000 =300V olması gerekiyordu.Ve bu hesapla da ;
S=UxI  -->  =300x3000  =900000VA yani 900KVA'lık bir güç harcanacaktı.
Akım uygulanmaz , çekilir...
Yani gerilim uygulanır , akım çekilir.
Esasında bu cihazda , varyakla biz Akımı değil çok küçük değerlerde Voltajı ayarlıyoruz.
...
...
Çarpılma hissi oluşmasını basit bir hesapla elde etmeye çalışalım.
Bir kişiden 10mA geçtiği takdirde çarpılma hissi oluşur kabul edelim.
Ortalama bir erkek yetişkinin (Kabaca Normal Şartlar Altında) elden ayağa direnci 100K Ohm diyelim.
Bu kişide elektrik çarpma hissi oluşturması için uygulanan gerilim ;
U=RxI --> 100(K)x10(mA)  =1000V olur.
1000V'un altındaki değerler bu kişide çarpılma hissini oluşturmaz (Gerçekte farklı).
Bu gerilimin üstündeki değerler ise oluşturur.(Kaynağın 10mA ve üzerinde bir akım verme kapasite olmalı).

[tae]

Burda onemli olan ikiside. Vücudun direnci var. Elektrik çarpması için vücud üzerinden yeterli akım akmasına gerek var . Gerilim azdırsa ve akım çok verebiliyorsa - akım yeterli olmaz . Gerilim çok ama kaynağın gücu az olan durumlarda yeterli akım olmaz ve gerilimin seviyyesi vücudla temas olan yerde düşer.

[CaFFeiNe]

elektrik çarpması denilen olay vucuttan akım akmasıdır.potansiyel farka gerek yok

potansiyel bir fark olmadan akım nereden nereye akacak?

çarpılmak için vücuttan bir akım akması gerekir ve vücut direncine bağlı olarak çarpılmak için gerekli olan akımın vücuttan akabilmesi içinde bir potansiyel fark oluşması gerekir

tabiki vücuttan geçen akım çarpar, yoksa yüksek gerilim hatlarına konan kuşlarda çarpılırlardı.

kuşların tele dokunan ayakları ile vücutlarının herhangi bir yeri (kafası mesela) aynı potansiyele sahip olduğundan çarpılmazlar, ama bir tel alıp kuşlara ve yere değdirirseniz, kuşa değdirdiğiniz yer ile (mesela yine kafası) tele dokunan ayakları arasında potansiyel bir fark bulunduğundan, gariban kuşun iç direncinin bu potansiyel farka karşı koymaktaki yetersizliğinden dolayı kızarmış bir kuşumuz olur.

birde şöyle bir durum var elimizle 9V bir pili tutarsak çarpılmayız ama dilimize değdirirsek çarpılırız yani insan vücudunun direncini etkileyen bazı faktörler vardır, deri kalınlığı, nem vs gibi

[mcan]

elektrik çarpması denilen olay vucuttan akım akmasıdır.potansiyel farka gerek yok

potansiyel bir fark olmadan akım nereden nereye akacak?

elimize 2 metal levha alalım bunlardan bir tanesine ışık düşürelim sonuçta ne gözlemleriz?(akım) yani yüklere hareket vermenin birçok yolu var örneğin elektrik alanı kullanabiliriz yada elektronda olduğu gibi yüklü parçacıkları kinetik enerji vererek hareket ettirebiliriz... metaller için neden elektrik alan uygulanmadıkça net akım sıfırdır denir? net demenin anlamı nedir? çünki termal yolla oluşan akımlar vs.. vardır ve bunlar birbirini dengeler onun içi net akım sıfırdır.

birde şu durum var ;metal bir halka alalım ortasından manyetik alan geçirip bu manyetik alanın akısını değiştirelim akım akar(indüksiyon), peki bu akımı akıtan voltaj nerededir? hangi iki nokta arasında potansiyel farkı vardır.
bunlar aklıma gelenler,yanılıyor da olabilirim sorun değil maksat doğrusunu öğrenmek.

[Göktuğ]

2A lik bir akım kaynağımız olsun. Tel direnclerini 0 kabul edelim.

a) Bu kaynagın önüne 1kohm luk bir direnc baglayalım .
V=IR= 2000V
P=IIR=4000w olur.

b) Bu kaynagın önüne 100 ohmluk direnc baglayalım .

V= 2x100= 200V
P= 2x2x100= 400w


Burada V ve P tamamen yükün durumuna göre değişiklik göstermektedir. Her ikiside gözlemlenebilen büyüklüklerdir. Kendileri sebep değil sonucturlar. Voltajı direnc hiç olmayan bir noktadaki duruma bakarak karsılastırma ile algılıyoruz. Gücü ise ortaya cıkan iş miktarı ile anlamlandırıyoruz.

Tavuk yumurta döngüsüne kesinlikle girmeyecek bir ilişki var aralarında.  Voltajın çarpma ile alakası yoktur. Akım kaynagının gücü ve yükün durumu belirleyicidir.

[mcan]

birde şu aklıma geldi atom çekirdeği etrafında elektron dönüyor,bir akım oluşturuyor bu akım sonucu yörünge düzlemine dik manyetik dipol oluşuyor... ayrıca süper iletkenlerde gözlemlenen akımın emf kaldırıldıkdan sonra kendi kendine akması olayı.... teoride sanırım sonsuza kadar akar diyorlar...akım var ama voltaj yok çünki elektronun önünde yük dağılımını etkileyecek engel yok.

diye biliyorum....

[CaFFeiNe]

birde şu aklıma geldi atom çekirdeği etrafında elektron dönüyor,bir akım oluşturuyor ...

elektronun yörüngesinden çıkıp başka bir atomun (çekirdeğinin) yörüngesine girmesi ile akım oluşuyor diye düşünüyorum...

kendi halinde çekirdek etrafında dönen bir elektronu yüklersek (ısı, ışık, manyetizma vs.) bu atom ile yandaki atom arasında bir potansiyel fark oluşmazmı? bu sebepten bu yüklenmiş elektron kolayca yörüngesinden kopup diğer atoma sıçramazmı? (tabiki bunlar iletken malzemelerde oluyor, son yörüngesinde 4 ten fazla elektron... diye bir muhabbet olması lazım)

[tayyar]

Benim bildiğim elektronlar yüklenmez atomlar yüklenir. Akım iletkenler üzerinden akar en iyi bidiğimiz iletkenler metallerdir. metallerin elektronları metal içerisinde serbest olarak dolaşabilir ancak bu dolaşma hızı oldukca düşüktür.

Eğer biz gider iletkenin iki ucu arasında potansiyel fark yaratırsak bu elektronların hızı bir anda artar(1 metreyi 10 üssü eksi18 saniyede alıyor diye hatırlıyorum)

Demek istediğim akım akması icin illaki atomlar arası elektron alışverişi olması gerekmez. Elektron alış verişi varsa iyonik bağ söz konusudur bu durumda pozitif ve negatif iyonlar oluşur ve akımın iletimini sağlarlar.(  Tuzlu su [NaCl+H2O] daki elektrik iletimi iyonlarla olmaktadır) kovalent bağlı (elektronların ortak kullanıldığı) bileşikler zaten elektrik iletini yapmazlar onlara hiç girmeyelim.

[mcan]

birde şu aklıma geldi atom çekirdeği etrafında elektron dönüyor,bir akım oluşturuyor ...

elektronun yörüngesinden çıkıp başka bir atomun (çekirdeğinin) yörüngesine girmesi ile akım oluşuyor diye düşünüyorum...

kendi halinde çekirdek etrafında dönen bir elektronu yüklersek (ısı, ışık, manyetizma vs.) bu atom ile yandaki atom arasında bir potansiyel fark oluşmazmı? bu sebepten bu yüklenmiş elektron kolayca yörüngesinden kopup diğer atoma sıçramazmı? (tabiki bunlar iletken malzemelerde oluyor, son yörüngesinde 4 ten fazla elektron... diye bir muhabbet olması lazım)

şimdi hocam sen benim dediklerime bakma,açıp bi atomun içini incelemiş bu olayları yemiş bitirmiş birisi değilim ama okuyupta öğrendiğim sandığım şeyleri paylaşmaya çalışıyorum. elektronunun çekirdek etrafında dönmesinin akım olarak belirtildiğini okuduğum kitaplardan birde wikipediyadan okumuştum önceden...

iletken malzemeler derken yörüngeden kopup başka bir atomun yörüngesine katılması olayı aslında en dış yörüngedeki  yük taşıyıcı,serbest yük elektronları ile herzaman oluyor. yani metalde serbest yükler vardır bunlar o şekil bir davranış içindeler.bunların hareketleri termal enerji(ısı)verilerek sıcaklık ile artıyor,işte bu hareketin oluşturduğu şeyde akımdır.metali keselim kestiğimiz kesit yüzeyinden sağdan sola geçen yüklerle soldan sağa geçenler birbirine eşit olduğundan metalden durduk yere akım akmıyor gibi görünüyor ama olaya net demessek metal içinde bir sürü akım var..

şimdi ışık ile bir elektronu metalden kopardık,o vakit negatik yüklü elektron ile bir adet elektron kaybetmiş pozitif yüklü iyon arasında elektrostatik etkileşim olacak birbirlerine çekiceklerdir fakat elektron geri dönmek yerine eğer yeterince enerji almışsa fotondan rastgele bir yöne doğru hareket eder işte buda bir akım doğurur.

yani akımın terim olarak anlamına bakarsak yük akışı der bunun hangi yolla elde edildiğini belirtmez.ayrıca bir yerde daha okumuştum iyon akışıda akım olarak bildiriliyor. sanırım bir boru içinden atıyorum negatif iyonlar üflesek boru dışındaki bir pusula sapar.

akım akarken elektronun metal içindeki net hızı çok düşüktür.saniyede milimetre meretebesindedir. tabi akan akım ve sıcaklığın değeri,maddenin cinside çok önemlidir.