7805 Isınması - Röle Kontrolü ve Bir Tec

[picker]

Herkese selamlar,
Muhtelif zamanlarda buralarda görüyorum, 7805 yüksek voltajlarla (12-16-24 V gibi) sürüldüğünde çok ısınıyor diye. Geçenlerde ben de bunu tecrübe ettim.

Bu problem genelde güç katında çözülmeye çalışılıyor. Bununla birlikte, devrede doğru değerde elemanlar seçersek, 7805'in bu gerilimlerde bile tabiri caizse buz gibi çalıştığını göreceğiz.

Bunun sebebini şu şekilde değerlendirebiliriz :

Diyelim 7805'in girişinden 24 Volt girdik. Ve diyelim 7805 girişinde 300 mA akım çektiğini ölçtük devremizin. Normalde 7805'in ısınmaması gerekiyor değil mi?

Hayır... Burada şu oluyor, P1=P2 (Giren güç = çıkan güç) eşitliği...

7805'e giren güç
P1=V1*I1

P1=24*0,3
P1=8 Watt (Vay canına)

Şimdi 7805'in devreye giden ucunda 5 Volt var. Ve malesef çıkış gücü de 8 Watt olmak zorunda...

Bu durumda 7805'den çıkan güç
P2=V2*I2
8=5*I2
I2=8/5
I2=1,6 Amper (Burada 7805 ısınmasın da ben mi ısınayım?)

İşte burada kritik süreç başlıyor. PIC'ler ile gösterilen devre uygulamaları sanki 5 V bir batarya veya bir adaptörden veriliyormuş gibi olduğundan, genellikle 300-500 Ohm dirençler kullanılıyor.

Bir eşitliğimiz daha var. Nedir? V=IxR

Bu eşitlikten göreceğimiz üzere R direnci ne kadar büyürse, üzerindeki gerilimde sabit olacağından çektiği akım o kadar düşer. Bu sebeple transistör sürmek, 7 segment sürmek gibi işlerde genellikle kullandığımız 100 Ohm - 330 Ohm - 500 Ohm gibi değerleri unutacağız. Buralarda 1K gibi değerler kullandığımızda bu dirençler 7805 üzerinden çekilen akım üzerinde sınırlamayı arttıracaklardır. 8 Watt gücün büyük kısmı dirençler tarafından harcanacak, bu sayede 7805'imiz de buz gibi çalışmasını sürdürecektir...

Gelelim pratik bilgi 2'ye...

PIC ile bir port üzerinden röle sürecekseniz (veya motor vs. gibi sargılı bir eleman), ana besleme gerilimi arttıkça, az önceki güç hesabı yüzünden PIC'in bacağını kapatsanız dahi bu bacaktan akım kaçağı olabiliyor. Bu yüzden, o porttaki boşta kalan tüm bacakları (bunların boşta kalmaları yüksek çıkış empedansına sebep oluyor ve PIC'in çalışmasını kararsızlaştırıyor) topraklamak gerekiyor. PIC'in bir portundaki bacaklar aslında aynı register'in farklı bitleri olduğundan, bir veya birkaç pin'in high-zet gibi kararsız değerler almasına sebebiyet verecek durumlarda bu akım kaçağı yüzünden sargılı elemanı sürdüğünüz transistöre sızan akım, transistörün kapanmasını engelliyor. Ama aynı registera bağlı diğer bacakları toprakladığınızda, high - zet (yüksek çıkış empedansı ve kararsız değer) durumu ortadan kalktığı için, MCU'muz kararlı ve düzgün çalışıyor...

Herkese sevgilerle

[aykut54]

teşekkürler bende geçen cuma yaptım bir adet  12v giriş gerilimi çıkışta 5.02 veriyor 7805 normal çalışıyor ilerde sorun çaıkartmassa

[fahri-]

Eğer led display leri 1 K lık dirençlerle sürerseniz display ışıkları çok karanlık kalır. normal ışıkta bile göremezsiniz.

[mezire]

peki bu ısınma olayını regüle üzerinde halledemezmiyiz. bende böyle sorunlar oluyor bazen. devrem 200mA çekiyor ama Lm1117 3.3 v pişiyor.

bu eleman 1A kadar dayanıyor neden böyle ısınıyor diye merak ediyordum.
şimdi ben bu sorunu nasıl çözücem  

[picker]

Eğer led display leri 1 K lık dirençlerle sürerseniz display ışıkları çok karanlık kalır. normal ışıkta bile göremezsiniz.

Öyle olmuyor aslında...
1K ile sürdüğünüzde displayleri, eğer devreyi 5 volt ile beslerseniz (7805 girişinden bahsediyorum) hiç birşey göremiyorsunuz.

12 volt ile beslerseniz karanlık ama görünüyor.

24 volt ile beslerseniz uygun bir parlaklık elde ediyorsunuz...

Direnç değerlerini yaptığınız uygulamaya ve giriş gerilimine göre kendiniz seçeceksiniz. Benim verdiğim sadece ipucuydu elbette...

Saygılar

[picker]

peki bu ısınma olayını regüle üzerinde halledemezmiyiz. bende böyle sorunlar oluyor bazen. devrem 200mA çekiyor ama Lm1117 3.3 v pişiyor.

bu eleman 1A kadar dayanıyor neden böyle ısınıyor diye merak ediyordum.
şimdi ben bu sorunu nasıl çözücem  

Eğer devrenin üzerinde değişiklik yapma şansınız yoksa, bu durumda aşağıdaki linkden bakabilirsiniz :

https://www.picproje.org/index.php/topic,21383&highlight=7805

[mezire]

aslında lm2575  kullanıyorum ama bu basit bir devre olduğu için önemsemedim. lm1117 nin datasheetinde 1 A kadar dayanıklılıktan bahsediyor .. şimdi anlıyamadığım benim devrenin çektiği 200 mA . bu kadar ısınmaması gerekir.

yukarıdaki formüllere göre bakarsak ısınması normal ama lm1117 yi hiç kullanamayacakmıyız.  yada 50ma çeken devreleremi kullanacağız

yokmu bir çözümü bu işin

[Erol YILMAZ]

Konu ile ilgili olarak Picproje e-dergi 1 de "Lineer Sistemlerde Isınma"
başlıklı bir yazı yazmıştım, okumanızı rica ederim.

Ayrıca son zamanlarda böyle şık ürünlerde çıkmaya başladı.
Ben kullanmadım ama aklıma geliyordu, yapmışlar şimdi.
Görünce hoşuma gitti,
http://www.recom-international.com/pdf/Innoline-2008/R-78Bxx-1.0_L.pdf

[picker]

aslında lm2575  kullanıyorum ama bu basit bir devre olduğu için önemsemedim. lm1117 nin datasheetinde 1 A kadar dayanıklılıktan bahsediyor .. şimdi anlıyamadığım benim devrenin çektiği 200 mA . bu kadar ısınmaması gerekir.

yukarıdaki formüllere göre bakarsak ısınması normal ama lm1117 yi hiç kullanamayacakmıyız.  yada 50ma çeken devreleremi kullanacağız

yokmu bir çözümü bu işin

Kullanabilirsiniz elbette. Ben son yaptığım devrede 7805 kullanıyorum. Devre dirençlerini bahsettiğim şekilde seçtiğimden 7805 buz gibi çalışıyor... Anlatmak istediğim şuydu yazımda, güç devresini iyi yapmak bir çözüm, ama onu basit şekilde halletmek niyetindeyseniz, devre içinde seçeceğiniz komponent değerleri ile akım sınırlaması yaparak da ısınmayı engelleyebilirsiniz...

[abdullaharslan43]

arkadaşım normal olarak kimse devre elemanlarının ısınmasını istemez ama benim önümde normal olmayan bir durum var ve bu yüzden ben bu devre elemanının maksimum düzeyde ısınmasını istiyorum ve üzerinde ısınmak için harcadağı gücü bulmak istiyorum bu konuda da fazla bir bilgim yok aslında devremi kurdum ama hesap konusunda sıkıntı yaşadım biraz 44 ohmluk direnc bağladım 31.5 volt gerilim verdim ve 0,44 amper üzeride akım var bunun hesabını nasıl yapabilirim yardımcı olabilir misin ve daha fazla ısınmasını nasıl sağlayabilirim?

[EGE]

arkadaşım normal olarak kimse devre elemanlarının ısınmasını istemez ama benim önümde normal olmayan bir durum var ve bu yüzden ben bu devre elemanının maksimum düzeyde ısınmasını istiyorum ve üzerinde ısınmak için harcadağı gücü bulmak istiyorum bu konuda da fazla bir bilgim yok aslında devremi kurdum ama hesap konusunda sıkıntı yaşadım biraz 44 ohmluk direnc bağladım 31.5 volt gerilim verdim ve 0,44 amper üzeride akım var bunun hesabını nasıl yapabilirim yardımcı olabilir misin ve daha fazla ısınmasını nasıl sağlayabilirim?

31.5 V gerilim ile 44R direç bağlarsan 0.716ma akım akar

31.5V gerilim ile  22R direnç baglarsan 1.432ma akım akar 
31.5V gerilim ile  11R direnç bağlarsan 2.863ma akım akar
dolayısı ile nekadar çok akım çekersen o kadar eleman ısınır .
31.5/44 yaparsan akmı bulursun =0.716ma
0.716X44 yaparsan gerilimi bulursun=31.5V
31.5/0.716 yaparsan direnç bulursun 44R

Kolaygelsin

[gtekdemir]

78xx veya LD1117 serisi gibi lineer entegrelerde ısı olarak kaybolan gücün 1watt altında olması gerekli, en azından ben öyle yapmaya çalışıyorum. Örneğin; 7805 reg. Vin giriş gerilimi 10volt iken Iout çıkıştan çekilen akım ise 500mA olsun. Bu durumda ısı olarak kaybolan gücü bulalım 

P(watt)=I(amper).E(volt) güç formülümüzden yola çıkarak
Vin=10v   Vout=5v
Iin=Iout=500mA(0,5A) demiştik

Pin=10.0,5=5watt
Pout=5.0,5=2,5watt
Isı olarak kaybolan güç Pin-Pout=5-2,5=2,5watt bulunur ve bu değer 1watt dan büyük olduğundan 7805 için fazla ısınma demektir. Isı olarak kaybolan gücün en fazla 1watt olması için Pin-Pout=1watt olması gerekir, Pout=2,5watt olduğuna göre giriş gücünü düşürmemiz lazım ama çekilen akım 500mA, dolayısı ile giriş gerilimini düşürmemiz gerkiyor. Pin=3,5watt olması için 3,5=0,5.E formülünden E=7v bulunur.

   

[sadogan]

Öyle olmuyor aslında...
1K ile sürdüğünüzde displayleri, eğer devreyi 5 volt ile beslerseniz (7805 girişinden bahsediyorum) hiç birşey göremiyorsunuz.

12 volt ile beslerseniz karanlık ama görünüyor.

24 volt ile beslerseniz uygun bir parlaklık elde ediyorsunuz...

Direnç değerlerini yaptığınız uygulamaya ve giriş gerilimine göre kendiniz seçeceksiniz. Benim verdiğim sadece ipucuydu elbette...

Saygılar

Baglantı şöylemi +24-1k- led-mcu portumu ?
Eger böle ise mcu led e bağlı pinini low yaptıgında led yanar ya high yaparsa ne olur ?

[esensoy]

@picker
ledler konusunda  7805 regüle entegresi değil mi? yani girişten 12 de 15 de 24 de verseniz çıkıştan 5 çıkar, e ledlere (ya da display) bağlı direnç te sabit ise parlaklık neden değişsin? trafo gibi olsa, yani girişte ki gerilimi oranlı olarak düşürse akım değiştiğinden parlaklık değişir diyeceğim ama boyle bir durum da göremiyorum,
bu dediğinizde de bir hata var sanki,

yanlış mı anladım acaba anlatmak istediğinizi?