2'li (Çift Kanal) Trimpot?

Başlatan Tagli, 30 Nisan 2010, 18:38:18

Tagli

İki farklı voltaj değerini aynı oranda bölmek istiyorum. Voltaj bölme deyince aklıma ilk gelen şey trimpot oldu, çünkü bu oran sabit olmayacak, ancak çok sık da değişmeyecek. İki kanalda da oran aynı olacağı için iki adet trimpot kullanmak istemiyorum, çünkü bunları aynı değere getirmeye çalışmak zor olacak (ayrıca fazladan yer de kaplar). İnternette aratınca aradığım şeyin potansiyometre versiyonunu bazı yabancı sitelerde buldum, fikir vermesi açısından resmini koyuyorum:
Bu resimde görülen parçanın trimpot versiyonu var mıdır? Varsa nerede bulabilirim?
Gökçe Tağlıoğlu

Tagli

Uzunca bir süre cevap gelmemesine dayanarak ortada böyle bir ürünün olmadığı sonucuna vardım. Önerebileceğiniz başka bir çözüm var mı? Yani tek bir trimpot kullanarak iki farklı analog sinyali aynı oranda nasıl bölebilirim?

Aklıma gelen bir çözüm, trimpot değerini A/D dönüştürücü ile elde ederek bunu da 2 adet dijital pot için girdi olarak kullanmak ama bu pek işime gelmiyor. Analog sinyal işleme konusunda bilgim olmadığı için bu konuda size danışıyorum. Bu işi opampla falan yapabilir miyiz?
Gökçe Tağlıoğlu

chailuck

hocam
var var =)
durun hemen
trimpotun kodunu bilmiyorum konyasokağa gidicem hafta içi sorarım.
trimpot mono ancak arka arakaya gelip stereo yada kac tanesını arka arkaya dızersenız o kadarlık potansıyometre oluyor.
bacak ölçülerini bilmiyorum. umurım gittiğimde unutmam da sorarım kodunu sizin için =)
saygılar kolay gelsin..
İmkanın sınırlarını görmek için imkansızı denemek lazım. (Fatih Sultan Mehmet)  Ayıplarını gördüğünüz komşuyu kınamayınız. Sırlarını açıklamayınız.Çünkü gördüğünüz bu sır size emanettir, emanete hıyanet kötü ve çirkin bir filldir. (Hacı Bayramı Veli )  meyve veren ağacın taşlanması çok hoş ;)

chailuck

nasıl ayar edildiğinide yazayımda =)
5 yada 6 kenarlı yıldız tornavidası var 2-3 mm lik onu hepsini aynı anda kontrol edecek şekilde ayarlıyorsunuz.
İmkanın sınırlarını görmek için imkansızı denemek lazım. (Fatih Sultan Mehmet)  Ayıplarını gördüğünüz komşuyu kınamayınız. Sırlarını açıklamayınız.Çünkü gördüğünüz bu sır size emanettir, emanete hıyanet kötü ve çirkin bir filldir. (Hacı Bayramı Veli )  meyve veren ağacın taşlanması çok hoş ;)

Tagli

İnternette yaptığım araştırmalar sonucunda "voltage controlled opamp" diye birşey olduğunu gördüm ama bunun pek bulunabilir olduğunu sanmıyorum. Dijital potansiyometrelerin de fiyatları 10 liraya yakın, bu ciddi bir maliyet. Ama son çare olarak buna başvuracağım.

Pazartesi günü ben de Karaköy'e bir sorayım. chailuck, sen deyince dikkat ettim de, benim elimdeki trimpotların da ayar vidaları delikli, yani üst üste yerleştirilirse ikisi birden ayarlanabilir. Ama şekilleri ve bacak uzunlukları bu şekilde bir yerleşime elverişli değil.

Bu arada, ne yapmaya çalıştığımı merak edenler olursa diye onu da yazayım: Mikrostep sürücü için akım sınırlaması yapmak istiyorum. Chopper için iki referans voltajına ihtiyacım var. Kullanmayı planladığım 16F627A'nın tek PWM çıkışı olduğu için bobinlerdeki akımlardan birini sabit tutup diğerini değiştirerek (zaten bu şekilde öneriliyor) mikrostep elde etmeyi düşünüyorum. Yani bir adet sabit 5V, bir adet de 0-5 V arasında değişen referans voltajına ihtiyacım var. Bu voltajları ise DG409 benzeri birşey kullanarak dönüşümlü olarak komparatör girişlerinde kullanacağım. Ancak elle akım sınırlaması yapabilmek için yukarıda bahsettiğim iki referans voltajını komperatöre girmeden önce aynı oranda bölebilmem gerekiyor. İki PWM kanalım olsaydı da her ne kadar DG409'dan kurtulacak olsam da bu ikili bölmeye yine de ihtiyaç duyacaktım.
Gökçe Tağlıoğlu

tyildizak

#5
Ortası altıgen delikli ve dikey monte edilen trimpotlar var, iki tanesini ardarda monte edebilirsiniz, deliklerinden de altıgen ayar çubuğu geçirilebilir, araştırırsanız bulabilirsiniz.

Tagli

Hocam peki bu düzenek ile bölme işlemini nasıl yapabilirim? Benim amacım iki farklı analog sinyali aynı oranda bölmek, veya bir başka deyişle 0-1 arasındaki bir değerle çarpmak. Ayrıca, analog sinyalleri düşük seviyede tutup 1'den büyük ortak bir değer ile çarparak da istediğim sonuca ulaşmam mümkün.

İnternette analog çarpma ile ilgili yaptığım araştırmalarda bu işlemin log ve antilog alıcı devreler ile yapılabildiğini öğrendim. Önce iki sinyalin log'u alınıyor, sonra bunlar toplanıyor ve en sonunda da bu toplama antilog işlemi uygulanıyor. Böylece iki sinyalin çarpımı elde edilmiş oluyor.

Burada ise daha farklı bir yaklaşım uygulanmış ama mantığını anlamadım. Dediğim gibi, elektronik bilgim çok sınırlı. Kafam daha çok yazılım işlerine basıyor.

Öte yandan yukarıda bahsettiğim iki yöntem de gereksiz bir uğraş gibi görünüyor. Uygun fiziksel özelliklerde trimpot bulamazsam en mantıklısı dijital potansiyometre kullanmak olacak. DS1868 uygun gibi görünüyor. Gerçi bu sefer de PIC'teki bacaklar yetmeyecek ama olmazsa 16F876A'ya geçerim, her ne kadar pek istemesem de. Bu durumda iki PWM kanalına kavuşmamla birlikte DG409'dan da kurtulmuş olurum, ama yine de maliyet artar.
Gökçe Tağlıoğlu

Tagli

Şimdi farkettim de bu çarpma işlemini AD633 yapıyormuş, İnt-el'de var gibi görünüyor ama 16 liralık maliyeti ve sonuca ulaşamama riski göz önüne alındığında bir seçenek olmaktan çıkıyor.
Gökçe Tağlıoğlu

ipek

AD633 ellerinde 2 adet vardı onlarıda ben aldım belki getirtebilirler..

picmanya

Differantial Amplifier yada instrumentation amplifier opamplı devresinde kullanabilirim böyle bir pota benimde ihtiyacım var hatta 2 uçlu 2 kanallı ayarlı direnç bile olsa yetecek yaterki aynı anda tek kolla aynı direnç değerleri ayarlanabilsin

RcALTIN

İlk mesajınızdaki fotoğrafta görünen eleman "stereo potans" olarak satılıyor ve tahmin edebileceğiniz üzere basit ses sistemlerinde sağ-sol ses girişlerini aynı anda kısmaya yarıyor, eğer boyutu pek önemli değil ise trimpot yerine kullanılabilir gibi... Birde cd4051 ile basit bir dijital potans yapılabiliyor, bu tasarımı nereden çaldığımı hatırlamıyorum ama işinize yarayabilir :)
KİMSEYİ ENGELLEDİĞİM YOK, ÖZEL İLETİ DEVRE DIŞI !

Tagli

#11
Bugün bahsedilen dikey trimpotlardan aldım. Devreye uygun şekilde monte edilirlerse ikisi aynı anda ayaralanabilir. Ancak ikisinin birden içinden geçecek bir çubuk bulamadım  ???. İnce tornavida denedim ama bir noktadan sonra kalınlaştığı için arkadan çıkmıyor. Fikri olan?

Stereo pot'u sormayı unuttum bugün. Gelecek pazartesi tekrardan gideceğim büyük ihtimalle, unutmazsam o zaman sorarım. Her ne kadar küçük bir şeyi tercih etsem de yer sorunundan bahsetmek yanlış olur. Sonuçta amatör bir step motor sürücü devresi yapmak istiyorum, en kötü ihtimalle kart 1 cm daha büyük olur...

Ekleme: Şimdi farkettim de stereo pot İnt-El'de varmış. Perşembe günü alırım...
Gökçe Tağlıoğlu

t2

Alıntı yapılan: RcALTIN - 02 Mayıs 2010, 15:09:48
İlk mesajınızdaki fotoğrafta görünen eleman "stereo potans" olarak satılıyor ve tahmin edebileceğiniz üzere basit ses sistemlerinde sağ-sol ses girişlerini aynı anda kısmaya yarıyor, eğer boyutu pek önemli değil ise trimpot yerine kullanılabilir gibi... Birde cd4051 ile basit bir dijital potans yapılabiliyor, bu tasarımı nereden çaldığımı hatırlamıyorum ama işinize yarayabilir :)
Bu devrede potans yerine geçebilecek bir şeyyok. dijital analog dönüşüm yapılıyor. başka bir numara görünmüyor. Preanfinin neresine nasıl bağlanacak? Gerilimle kazancı ayarlanabilen preamp. nedir? Asıl numara orada
http://www.jaycar.com.au/images_uploaded/CD4051BC.PDF

Yok eğer gerçekten potans gibi kullanılabilirse devrede bir yanlışlık var gibi.
CD4051BM/CD4051BC Single 8-Channel Analog Multiplexer/Demultiplexer demiş yani gelen sinyali anahtarlayıp çıkışa veriyor. potans yerine geçebilmesi için ne yapmak lazım.  :) az anahtarlamak lazım . ozaman olur mu acaba kalite nasıl olur. giriş nereden , çıkış nereden? Bu şemada sanki bir değişiklik gerekli

gladi

Alıntı yapılan: Tagli - 03 Mayıs 2010, 17:58:22
Bugün bahsedilen dikey trimpotlardan aldım. Devreye uygun şekilde monte edilirlerse ikisi aynı anda ayaralanabilir. Ancak ikisinin birden içinden geçecek bir çubuk bulamadım  ???. İnce tornavida denedim ama bir noktadan sonra kalınlaştığı için arkadan çıkmıyor. Fikri olan?

Stereo pot'u sormayı unuttum bugün. Gelecek pazartesi tekrardan gideceğim büyük ihtimalle, unutmazsam o zaman sorarım. Her ne kadar küçük bir şeyi tercih etsem de yer sorunundan bahsetmek yanlış olur. Sonuçta amatör bir step motor sürücü devresi yapmak istiyorum, en kötü ihtimalle kart 1 cm daha büyük olur...

Ekleme: Şimdi farkettim de stereo pot İnt-El'de varmış. Perşembe günü alırım...

yapma hocam kibrit çöpü bile iş görür ... en fazla pilastik bir şeyi yont gene olur ... ben kibrit çöpü ile ortası "+" şeklinde trimpotları çöplerke hep ayarlıyorum ... iki çevirince doğrayıp atıyor ...
misafir olan kimse, beraberce getiremediği birşeye kalbini bağlamaz.

Tagli

#14
Teşekkürler gladi, dediğin gibi maket bıçağıyla bir kürdanı yonttum ve tatmin edici bir sonuç aldım.

t2, o devre dijital pot gibi kullanılabilir. Yaptığı şey her dijital girişe göre farklı bir direnci hatta bağlamak. Yani o kümeyi 2 uçlu ve 8 farklı değer alabilen bir direnç gibi düşünebilirsin. Ancak 3 bitlik çözünürlük tatmin edici değil.
Gökçe Tağlıoğlu