Direnç toleransının TAM olarak anlamı nedir?

[t2]

100k direncin toleransı %5  olsun. 

Bunun anlamı aşağıdakilerden hangisidir?

• Direnç üretilirken +-%5 faklı olarak çıkabilir. 100k ise 105k veya 95k olarak çıkabilir.
• Direnç üretilirken +-%5 faklı olarak çıkabilir. Bu değer zamanla aşağı yukarı değişir 100k ise 1 ay sonra veya ısı değişimine bağlı olarak 105k veya 95k haline dönüşebilir.

Elimizdeki %5 toleranslı dirençleri ölçtük. Devreyi buna göre ayarladık.   Direnç zamanla değişecek mi? Bu zaman nedir? Sadece karbon direnç mi değişir.

[M_B]

t2 hocam;
1 secenek gecerlidir.
Hiç bir urun fabrıkadan cıkarken % 100 aynı cıkmaz muhakkak fark vardır.
Hocam direncin zamanla değişmesi bence  kullanılan yere gore değişir. Ne tur şartlarda çalıştığına bağlı.

[muhittin_kaplan]

yeni nesil dirençlerde 6 renk Sıcaklık Katsayısıdır.
Ama Sorduğun Sorunun cevabı 1
Yani dirençler üretilirken 0 hatayla üretilmezler buda onun min ve max değerlerini gösterir.

[muhittin_kaplan]

Direncin değeri Çalışma ortamına üzerinden geçen akıma göre zamanla değişim gösterir.
Ne kadar sürede ne değişir ? Bilmiyorum

[muhittin_kaplan]

1ppm = 10-6 Ω başına değişim miktarı.
Sıcaklık sabiti "+" ppm: Isındıkça artan direnç
Sıcaklık sabiti "-"  ppm: Isındıkça azalan direnç
Örneğin; saf karbon direncin: Sıcaklık sabiti -1200ppm/ºC olup sıcaklığın her 1 artışında, direnci Ohm başına, 1200ppm=1200*10-6 =0,0012Ω azalmaktadır.
Sıcaklık sabiti "±" ppm: ısındıkça artan, 0 ºC 'nin altında soğutulurken azalan direnç.
Örneğin; Bakırın direnci -234 'te sıfır olmaktadır.
Gerilim sabiti: Dirence uygulanan gerilimin büyüklüğü oranında, direnci yukarıda verilen değer kadar düşmektedir.
Örneğin; 150Ω 'luk bir "karbon film dirence" 30V uygulandığında direnci 30*150*10-6=0,45 kadar

http://www.diyot.net/direnc.htm
Bilmemek Ayıpmı ?

[t2]

Direncin üretilirken illaki toleransı olacaktır. Tolerans ifadesi içinde bu  mutlaka yer alıyor. acaba sonrasını da mı içerir diye merak ettim. Yani elimizde düşük toleranslı direnç olmasa bile, direncin mevcut değerine göre kalibrasyon yaparak picin hafızasına kayıt etsek, devre ilerleyen zamanlarda çok da kötü ölçüm yapmış olmaz diye düşünüyorum. Yani oda sıcaklığındaki direnç değerlerine göre ayar yapılacak.

[Burak B]

Dostum;
6 bantlı metal film dirençlerden temin etmelisin. Kalibrasyon için birebirler. Ben bir arkadaşa istanbuldan temin ettirmiştim. hassas ölçüm için genelde 1ohm %1 ve 5.1ohm %1 (0.1 ohm luk kısım ince ayar için E92 standardıydı galiba) gibi iki düşük değerli direnç işini görecektir. Düşük olması hata payını azalttığından daha göz önünde bulundurulması gereken bir durum. Zira miliohm mertebesinde ölçüm yapmanı sağlayabiliyor bu değerler. Ama sende kabul edersin ki 1K lık bir dirençteki %1 değişim payı çok farkediyor. Sırf bu ölçüm işi için özel kondansatör istemiştim Wima firmasından %1 lik MKP ve MKT piyasada zor bulunuyorlar yada az miktarda temini zor.

[Klein]

Direncin üretilirken illaki toleransı olacaktır. Tolerans ifadesi içinde bu  mutlaka yer alıyor. acaba sonrasını da mı içerir diye merak ettim. Yani elimizde düşük toleranslı direnç olmasa bile, direncin mevcut değerine göre kalibrasyon yaparak picin hafızasına kayıt etsek, devre ilerleyen zamanlarda çok da kötü ölçüm yapmış olmaz diye düşünüyorum. Yani oda sıcaklığındaki direnç değerlerine göre ayar yapılacak.

Eğer metal film kullanırsan kalibrasyon ile olur.  Ama bildiğm kadarıyla piyasadaki yüksek toleranslı dirençlerin hepsi karbon film.
Karbon film kullanırsanız ne kadar kalibrasyon yapsanız da iyi sonuç alamazsınız.
Bunun 2 sebebi var. Birincisi malum,sıcaklık etkisi. İkincisi ise Karbon metale göre daha hızlı okside oluyor. Bu da zaman içerisinde direnç değerinin değişmesine ( metale göre daha fazla) neden oluyor.

Ayrıca metal film direnç alırken muhakkak markalı bir ürün almaya çalışın. Karaköy mallarının çoğu (özellikle koyu mavi renkli ve ince bacaklı olanlar) karbon film dirençten bile kötü.
Tabi daha iyi bir sonuç için metal film yerine plastik film direnç de kullanılabilir. Fiyatı biraz pahalı ama %0001 toleransa sahip olanı bile var. Vishay da daha detaylı bilgi bulabilirsiniz.

[picmanya]

direnç boşta iken oda sıcaklığında değerini ölçelim.
sonra bu direnci buzdolabına koyalım çıkarıp değerini ölçelim.
daha sonra saç kurutma makinesi ile ısıtıp değerini ölçelim.
daha sonra ise oda sıcaklığında direnci gücünün %25 ini geçmeyecek şekilde uygun görülen dc bir gerilim ile yükleyelim.
direnci yükten ayırıp hemen değerini ölçelim.

elde edilen değerlerde sorun yoksa bence herşey yolundadır.
hassas devrelerde direnç değerlerini mümkün olabildiğince yüksek seçmekde fayda var.
bu şekilde direnç üzerinden akacak akım azalacağından asıl olumsuzlukluk oluşturan faktör sınırlanmış olacaktır.

[Klein]

@picmanya
Eğer dediğin gibi olursa haklısın. Gerçekten sorun yok.
Ama Dediğin gibi olmaz.  Direnç değeri muhakak değişir.
Piyasada satılan dirençlerin büyük çoğunluğu ortalama 200ppm/C yani 1MOhm bir direnç , sıcaklığın her bir derece değişiminde 200 Ohm değer değiştirir.  Yaz aylarında bir cihazın iç sıcaklığı 60-80 dereceleri bulur.  Kış aylarında ise  0 derecenin altına inebilir.  en düşük 0 en yüksek 60 kabul etsek  1MOhm direncimizin yaz ve kışayları arasındaki direnç farkı 12000 Ohm = +- 6000 Ohm olacaktır. 

Eğer  bu değerlerdeki bu kadarlık değişimin ölçüm sonuçlarınıza yansıması ihmal edilebilir düzeyde olur ise  sorun yok.
Direnç-Sıcaklık ilişkisinin yaratacağı sorun tamamen ne kadar hassas bir cihaz yapacağımızla ilgili.

[picmanya]

buz dolabına sokup -20 yi saç kurutma makinesi iled e +85 i gösterdik birde yük altında uygun akım değeriyle yükledik ve ölçüm yaptık bu aşamalardan sonra direnç değişim oranı  beklenilen değerlerde ise sorun yoktur.eğer beklenilen değerlerin dışına çıkılmışsa sorun vardır.bunu gözlemlemenin bundan daha kolay yolunu ben bulamadım.bol buzlu su ve sıcak sulu bardakla denemeler yapmıştım bir ara karbon direnç işimi görmemiş metal film kullanmıştım bir opamplı devremde.
metal film direnç bulmada sorun yokda, düşük sıcaklık çarpanlısı her değerde bulunamıyor.
yanlış değilsem, bildiğim kadarıylada çok düşük sıcaklık çarpanlı metal film dirençler büyük direnç değerleri için imal ediliyor olmalı.

[Klein]

Hassas ölçümler yapılıyorsa , en iyisi markalı dirençler kullanmak. Ama markalı ürün blunamıyorsa , sıcaklık değişimini bahsettiğiniz gibi  izlemekten daha kolay bir yol yok malesef.

Çok düşük değerler için de düşük  sıcaklık katsayılı dirençler bulunuyor. Hatta bazı serilerde düşük değerli,  bazı serilerde ise , yüksek değerli  dirençler daha düşük sıcaklık katsayısına sahip olabiliyor. Sanırım üretildiği malzeme ile ilgili bir durum.

[picmanya]

bu başlığı okuyupda adamlara bak altı üstü bir direnci tartışıp duruyorlar ne biçim adam bunlar yahu diyenler diğer bir ifade ile eşek den düşmemiş ler olabilir. ben düşdüm hemde olayı bir dirence indirecek kadar fena düşdüm.

bu başlığın bana uygulama bazında pek katkısı olmadı aslında. bu başlıkdan öncede aynı direnç seçim yöntemimi kullanıyordum şimdide halan bu şekilde.değişen bir şey yok.

İstanbulda 1/4 Watt kılıfında %1 kahve rengi toleranslı, Kahve rengi veya zar zorda olsa bazı değerler için kırmızı sıcaklık bandı renkli metal film / cerment dirençleri kullanmaya benim için devam.

sarı ve turuncu renk sıcaklık bandı metal film dirence hiç rastlamadım.
bunu kullanmamı gerektirecek bir uygulamaylada henüz karşılaşmadım.

bence metal film olsunda ne olursa olsun gibi bir mantık iş görecektir.yalnız dirence mümkün olan en az akım değeriyle yüklenilmeli ve mümkün olan en yüksek direnç değeri seçilip kullanılmalı bu noktayı daha çok önemli görüyorum ben.

[t2]

pic ADC ile 100mA akım  ölçecem.

47 ohm seri bağladım. Fena mı yaptım? daha büyük direnç bağlamak isterdim ama akımı engelliyor

[Klein]

@picmanya
Eğer devrenizde kalibrasyon imkanı varsa  direnç toleransını kalibre edebilirsiniz.
Ama bir de şyle düşünün. Örneğin pt100  den 0-10V çevirici yapıyorsunuz.  Ve bu imalattan yüzlerce yapacaksınız.  Devrenizde mikroişlemci vs.. yok. Bu durumda alibrasyon için trimpot kllanmanız gerekir.  1-2 tane için bu trimpotlarla devreyi kalibre etmek çok zor olmayabilir. Ama  yüzlerce devrenin imalatı sözkonusu olunca  işiniz o kadar kolay olmaz.  Bu sebeple mümkün olduğunca kalibrasyon gerektirmemesi için düşük toleranslı dirençler kullanıyoruz.

@t2
Büyük değerli dirençten ziyade düşük akım geirmek önemli olan.  Düşük direnç seri devrelerde yüksek akım demektir. Yüksek akım da daha fazla ısınma demektir. Bu sebeple yüksek değerli direnç bağlamak gerekir.  Ancak akım sabitse (örn: direnç değerine bağlı olmayan , sabit akımlı bir ıkış) düşük değerli direnç bağlamak daha doğru olacaktır. 
Direnç üzerinde harcanan güç = I^2*R olduğu düşünülürse , direnç değeri ne kadar düşerse üzerinde harcanacak güç de o kadar düşecektir.