mosfet li h köprü devresi

[saban88]

Arkadaşlar sumo rbotlarda kullanmak üzere mosfetli h köprü devresi yapmaya çalışıyorum fakat henüz proteusta bile çalıştıramadım.Bu konuda bilgi oaylaşıında bulunursak sevinirim

[tyildizak]

Şu devreyi yapabilirsin:



Üstteki moslar iyi soğutulmalı!

İstersen tamamı n kanal moslarla yapılmış ve  driver entegre kullanılmış birkaç devre forumda var, aramayla ulaşabilirsin.

[saban88]

ilginiz için sağolun tamamı n kanal ve sürücülü olan devrelere baktım ama emin olamadım kimi demiş çalışıyor kimi demiş çalışmıyor  bende yapmak istemedim ama sizinkini bi deneyeceğim.

[frat]

Mosfet H köprülerinde en önemli kısım motoru terslerken oluşan elektrik akımlarını doğru yönetmek bunun içinde doğru diyotlar kullanmak.
http://www.robotpower.com/products/osmc_info.html linkinde yer alan devreyi inceleyebilirsiniz.

http://www.robotpower.com/downloads/ linkinde de dökümanları devre şeması, malzeme listesi yer alıyor.

[ferdem]

tyildizak hocam IRF9540 ın gate ini bc337 ile 0 a çekmek Vgs yi -24V a yaklaştırıyor, IRF9540 ın katalogunda max. ratings bölümünde Vgs için +-20V denmiş, ben IRF9520 nin gate ini 10k-10k gerilim bölücü ile toprağa çekiyordum burda da öyle bir önlem gerekebilir.

[picmanya]

resimdeki şema bana da pek mantıklı gelmedi
düşük yük akımı ve düşük pwm frekanslarında belki sorun çıkartmıyor olabilir.
ama biraz yüksek akımda çok sorunlu bir devre olacağı kesin.
niye böyle bir yöntemle H köprü mosfetleri sürülmüş anlayamadım.
gerçek bir uygulama da kullanılan devre olduğunu sanmam.
daha önce xenix adlı üyenin (Mustafa Deniz) kişisel web sitesindeki bir kaç devreye benziyor.
bunlar tartışılarak egale edilmişti. diye hatırlıyorum. bir çok kez sorun yaşadım diye dönen olmuştu.

[tyildizak]

resimdeki şema bana da pek mantıklı gelmedi
..
gerçek bir uygulama da kullanılan devre olduğunu sanmam.

devre, elektor'dan alıntı :




olabildiğine ucuz ve basit , çok şey beklememek lazım zaten

tyildizak hocam IRF9540 ın gate ini bc337 ile 0 a çekmek Vgs yi -24V a yaklaştırıyor, IRF9540 ın katalogunda max. ratings bölümünde Vgs için +-20V denmiş, ben IRF9520 nin gate ini 10k-10k gerilim bölücü ile toprağa çekiyordum burda da öyle bir önlem gerekebilir.

@ferdem, çok doğru, haklısın

[picmanya]

olsun yinede yanlışı bol bir devre. elektor yazısını görüncede görüşüm değişmedi.
aslında tübitakda yazsa değişmez. çok tırmaladığım tarzda bir konudur.
normal transistör ile yapılsa bundan daha iyi olabilirdi.
az akım çekildiği kısmı doğrulandı. sumoda az akım çeker herhalde.
bence o arkadaş bu devre ile yola çıkmalı. daha faydalı olabilir.
bazen devreler çalışmayınca, yada sorun çıkarınca daha faydalı olabiliyor. adamına göre.

[tyildizak]

Devrede gördüğünüz hataları belirtebilirseniz eminim denemek isteyenler için yol gösterici olacaktır.

(Normalde köprü devrelerinde  p kanal mosfet kullanmadım, bu devreyi de birkaç yıl önce düşük maliyet hedeflenen bir ürüniçin  test amacıyla  kurmuştum , yukarıda da belirttiğim gibi, 60 w'lık  dc motoru p kanal mosların hayli ısınmasına karşın sürebilmişti.

Sonrasında yine tetikleme trafoları ve 4x n kanal mos kullanmaya karar vermiştim, o da ayrı bir konu...)

[picmanya]

benim önereceğim yöntemler, daha pahalı olur. iş ucuz isteniyor olmalıki böyle bir yöntem seçilmiş olsun.ekonomik kaygılar ön planda bir devre bu.

en yakın olarak gördüğüm sağlıklı ucuz çözümü yazayım,
daha fazla çözüm isteyen olursa yine veririm tabiki, ama devre gitgide dahada pahalılaşır.

öncelikle ben bu tür üstleri p kanal ile kurulacak devrelerde DC besleme voltajı 20V. 'u aşmamalı,
hatta mümkünse 15-18V. civarında kalmalı diye düşünüyorum. birde p kanal ve n kanal mosfetlerin iç gerilim düşümleri bir birine çok yakın olmalı diyebiliyorum. bunlar benim doğrularım tabiki.

altlardaki mosfetleri sürmede sorun olmaz bunları sürmek en kolay olanıdır. 7815 den elde dilecek 15V. dc gerilimle altdaki mosfetlerin geyti +15V. / 0V. ile rahatça sürülebilir.

yalıtım istenmiyorsa resimdeki gibi bir yöntemle, isteniyorsa mosfet sürücü çip veya opto ile bu iş sağlanabilir.

devre beslemesi min. 15V. max. 20V. olsaydı üstlerde kolayca sürülebilirdi. hatta gerilimin alt sınırı 12V. bile olsa kolayca sürülmesi yinede mümkün olurdu.

besleme gerilimi 24V. olduğu için üst p-kanal mosfetleri için 24-15 = 9V. floating bir kaynak kurmak gerekli.
buda tek bir 7809 ile sağlanabilir. p-kanal mosfetleri bu şekilde 9V. ile aslında sourcesine göre 0V. ile iletime geçirip
+15V. ilede kesime götürme işini sağlamış oluruz.

ben de bu türden bir devreyi kullanabilirim. ama kullanmayıp üstleride n kanal mosfetle kuruyor ve üstleri izole dc dc ile iletime - yalıtıma geçiriyorum.

şu anda resimdeki devrede bu işlem üstdeki p kanal mosfetler için geyt source arasına göre 24V. gerilimle yapılıyor.
birde direnç değerleri yüksek seçilmiş. şemalarda farklı farklı iki tane verilmiş. IRF540 'ı 6 V. sürmeye güvenmemeli pdf indeki 4V. yanıltmasın. BUK101 de bu daha olanaklı tabiki bu işe özel bir eleman gibi duruyor.
mosfetlerin geyt iletim akımını sınırlayan nedir? onuda anlayamadım gerçi.

dergideki belki çalışırda çünkü besleme sanıyorum 20V. altında. böyle ise çalışır gibi duruyor.

açıkda verilen şematiğin en ufak çalışma yapmıyacağını düşünüyorum. az çalışsada sonra film kesin kopar.
ayrıca altlar IRF540N kullanılıyorsa, üstlere buna en yakın iç dirençli mosfet kullanmak daha iyi netice verir.

bu devreden randıman alamayıp parantaz içindeki devreyi kullandım diye belirtmişsiniz, ama yinede netice alınamayan devreyi önermişsiniz.

[teknikelektronikci]

niye bu gibi devrelerde hazir entegre kullanilmiyor kac amper lazimki bir sumo robotu icin ti in 6-7 amperlerde calisan entegreleri var

[saban88]

hazır entegreler ısınma sorunu oluyor özellikle uzunsüre çalışınca kesime gidiyorlar bu hiç istenmeyen bi durum bu devreler daha sağlıklı oluyor bi çok japo sumosunda bunlardan var hazır entegere kullanannı görmedim

ortalık bayaa karışmış yada bana öyle geldi mo0slarla daha önce bi tecrübem olmamıştı derslerde teorik bilgilerle ne kadar biliyorsak oydu.Ama gördüğüm kaadarıyla pek içine girilecek gibi değil aceba plc ile yapsak bu sumo robotları nasıl olur

[teknikelektronikci]

hoca naptin ya plc ile sumomu yapilir ayrica bu somolar zaten ne kadar süre calisiyorki isiniyor ben dediginize pek katilmiyorum l298 entegresinden bahsediyorsaniz zaten bende l298 taraftari değilim ama onun haricinde bence sumolar icin gayetde güzel entegreler vardir ki kaldiki biz bu hazir entegrelerle linearmotor, bldc motor sürüyoruz sumo bence hayli hayli sürülür

[VFR]

Fatih Üniversitesi'ndeki arkadaşlar PLC ile yapıyorlar sumolarını. Marka ve modellerini bilmiyorum ama senelerdir PLC kullanıyorlar
Artık sumo maçları kızışmaya başladı, PLC imiş, PIC miş pek farketmez. Önemli olan sensörlerinizin tepki süresi ve çok hızlı ve torklu motor kullanmanız. Bu tip motorlar da yüksek akımlı oluyor, mecburen Mosfet ile H köprüsü yapmak zorundasınız.

[teknikelektronikci]

h körü maliyetli  ama bakacak olursaniz belkide tek basina bir motoru sürebilir transitörlü olanlari