Bilinmeyen Deyimler ve Terimler

[papsukkal]

isteğim siz tecrübeli arkadaşlardandır.

bizim gibi acemiler ve amatörler, elektronikteki bazı deyim ve terimlerden bihaber arkalardan koşturup duruyoruz bir şeyler üretebilmek için. Mühendislik seviyesindeki hesap kitaplardan eğer çok yetenekli ve çok ilgili değilsek anlamamız güç. Ama takip ettiğimiz forumlarda ve okuduğumuz makalelerdeki anlamadığımız terimleri bu başlıktan sorabiliriz sanırım.

mesela bir süredir op-amp araştırıyorum ve rail to rail diye bir şeyle karşılaştım ve bunun ne anlama geldiğini bulamadım.
Rail to rail ne demektir ve ne işe yarar ?

Bir kaç şema inceledim, eğitim dokümanlarına baktım açıklamalar yetersiz.
Buck ne demektir, Boost ne demektir, Flyback ne demektir?

[jackal183]

araştırmanızı nasıl yaptınız, anlamak güç doğrusu. zira google amcaya, buck boost flyback rail to rail yazınca milyonlarca döküman karşınıza çıkıyor hem de türkçe.( ingilizceniz zayıfsa) en basitinden google'a buck converter yazdığınızda wikipediada grafikleriyle formulleriyle çok güzel hazırlanmış bir döküman bulacaksınız. temel özellikleriyle anlatılmış. sizin sorduğunuz şey aklınıza takılan birşey mi?

[z]

Elektronikle yeni yeni ugrasmaya basladiysaniz bahsettiginiz turde terimlerden daha yuzlercesine rastlayacaksiniz.
Bunlarin hepsini birden ogreneyim derseniz bir anda olmaz akilda da kalmaz.

Forumda anlamadiginiz bir terim olursa burda sormak yerine o terimin gectigi baslik altinda sicagi sicagina sorun. Daha kalici olur. Obur turlu ezber olur. Ayrica ayni terim farkli uygulamalarda farkli anlamlara da gelir.

Elektronik devrede bir pin icin Rail to Rail kullanildiysa bu pinin voltajinin bir besleme voltajindan diger besleme voltajina kadar tum araligi gezinebilecegi anlamina gelir. Ornegin opampinizin cikisi rail to rail ozelliginde ise ve opampimiz +5 ile besleniyorsa, cikis voltaji nerede ise 0...5v araliginda degisebilir demektir.

Eger opamp cikisi rail to rail ozelliginde değilse ve opamp 5v ile besleniyorsa bu durumda cikis voltaji ornegin 0.3v.....4v araliginin disina tasamayacaktir.

Buck: Anahtarlamali calisan regulatorlerde yuksek voltajdan daha dusuk voltaj uretmek icin kullanilan bir yapinin adi.

Bost: Dusuk voltajdan yuksek voltaj elde etmede kullanilan yapi. Bu islem, kapasitor yada enduktansla yapilabilir.

Flyback: Bobine enerji yukleyip, enerjiyi kestigimizde yuklenmis enerjiyi kullanma prensibinin adi. Fakat baska durumlar icin de bu terim kullanilir.
Ornegin Flyback, katod isinli tuplerde, elektron demetinin yatay taramanin sonuna geldiginde, demeti en basa alinmasi asamasidir.

[ahfxg]

Bost: Dusuk voltajdan yuksek voltaj elde etmede kullanilan yapi. Bu islem, kapasitor yada enduktansla yapilabilir.

Bu tür DC DC çeviricilerin hep bobinli olanıyla karşılaştım. Kapasitör kullanılarak yapılanı cuk mu oluyordu? Bir de boostun kapasiteyle yapılmışının prensip şeması da olabilir bir şeması var mıdır?

[z]

Ćuk converter ismi hep yanlış kullanılıyormuş.  Cük yapısında ara depolama elemanı kapasitör oluyor.



http://www.morpheustechnology.com/eXe_Projects/Power_Supplies/cuk_converter.html

Kapasitif bost olayına amplifikatör çiplerinde rastlayabilirsin. Bass performansını artırmak için besleme voltajını artırmada kullanılıyor.

Diğer yandan mos driver çiplerinde kapasitif bost yöntemi kullanılıyor. Forumda tartışmıştık.

https://www.picproje.org/index.php?topic=3673.msg20943#msg20943

[papsukkal]

@bunalmis hocam cevap için teşekkür ederim. çok net ve açıklayıcı olmuş.

googldan elbette araştırma yaptım ancak okuduğum sayfalarda @bunalmis hocamın açıklaması gibi kısa ve net olanı yok malesef.

bu başlığı açmamdaki asıl sebep, herkes ingilizce bilmeyebilir. yada benim gibi ingilizcesi yeterli olmayabilir. yada neyi nerede bulacağını bilmeyebilir. bu öğrenmeye engel olmamalı ve bu noktada değerli hocalarımızın bilgileri bizlere ışık olmalı düşüncem dir  ve arkadaşların aklına takılan, öğrenmek istediği ya da tam kavrayamadığı terimleri bu başlık altında toplamak, daha sonradan araştırma yapanlara toplu bir kaynak oluşturmaktır.

araştırmanızı nasıl yaptınız, anlamak güç doğrusu.

üzüldüğüm nokta ise son zamanlarda picproje forumunda bu tarz tepkili cevapların çoğalması. elbette bunlar (ödevlerini beleşe getirmek isteyenler hariç) bizlerin soru sormalarına engel olmamalı.

[ahfxg]

papsukkal; aslında sorunumuz sadece İngilizce bilmemek değil. Maalesef son dönemlerde analog elektronik ölme noktasına geldi okullarda. Tüm elektronik bilgiler sanki sadece mikrodenetleyici, PLC veya FPGA üzerine kuruluymuş gibi yaklaşımın olduğunu düşünüyorum. Dijital dünya o kadar cazip geliyor ki artık bizlere, analog elektronikten korkar hale geliyoruz. Onun için bugünlerde dijital işlemleri, yazılımı, programlamayı iyi yapan kişilerden analog olarak bir toplayıcı devreyi yapmaktan aciz, bir bjt'yi nasıl kullanacağını dahi bilmeyen bir gençlik yaratıyoruz.

[SpeedyX]

Ek olarak; Čuk converter (Чук - kiril alfabesiyle) sırpçada çekiç anlamında, arada kullanılan kapasitenin low ESR olması çok önemli çünkü bütün akım bu kapasiteden taşınıyor diye biliyorum. Ayrıca devrenin çıkış voltaj aralığı diğer topolojilere göre daha geniş.