opamp sorusu?

[xman]

s.a bu devredeki opamplar nasıl akım voltaj ayarı yapıyor. teknik olarak açıklaması nedir saygılar.iyi forumlar.

[Kabil ATICI]

Bu kadar karışık olmasa da, bu sistemle çalışan bir güç kaynağı kullanıyorum. Aslında olay basit:
D1,R1,Q1,R3 bölümünün bulunduğu bölüm bir akım kaynağı, burada belirtildiğine göre 10mA bir akım veriyor. Bu akım direkt olarak güç transistörlerini sürüyor.
Akım bölümünü algılama bölüm doğrudan R7  direnci. Üzerinden geçen akımı gerilime çeviriyor. Çekilen akım belli bir değeri aştığı zaman güç transistörlerini sabit akım kaynağının üzerinden akımı opampa çekiyor. P3 R15 üzerinden de gerilim okunuyor. Ve aynı işlem gerilim için uygulanıyor.  (sabit akım kaynağından akım çalınıyor) böylece çıkış ayarlanıyor. (gerilim ve akım olarak)

[Klein]

IC3A ve IC3D  karşılaştırıcı, IC3C eviren amplifikatör, IC3B evirmayan amplifikatör.
Voltajı nasıl ayarlıyor?
Şimdilik IC3C yokmuş gibi düşün. Çıkış gerilimi R15,P3 üzerinden  IC3D'nin - girişine,  SET voltajı da +Girişine bağlı.

Eğer Çıkış gerilimi, SET geriliminin üzerinde olursa, - giriş + girişten büyük olduğu için, opamp çıkışı  negatife doğru gider. negatife doğru gitmesi demek sabit akım ve kaynağı ve D4 üzerinden daha fazla akım akması demek.  Sabit akım kaynağı hep sabit akım vereceği için, akımın artmasını istemeyecek, akımın sabit kalması için de çıkış gerilimini düşürecek. Böylece transistörlerin beyzine giden gerilim düşecek. Nereye kadar? IC3D'nin girişleri eşit olana kadar.

Şimdi IC3C yi devreye sokalım.  Devreden akım çekildikçe R7 akım direnciüzerinde düşen gerilim artar.  Yani bu direnç üzerinde biraz gerilim düşer.  Yukarıda voltajı ayarlarken, çıkış gerilimine baktık. Çıkış gerilimi sabit durmasına karşın, yük üzerindeki gerilim direnç üzerinde düşen kadar az olur.  Kaynağın - ucundaki gerilim ne kadar artarsa, + çıkışımız arasındaki potansiyel fark(gerilim) o kadar azalıyor demektir.  Bu durumda bizim çıkıştan o kadar volt fazla çıkarmamız gerekir.  Bunun için IC3C ile kaynağımızın - çıkışındaki voltajı izleriz. Bu çıkış opampın (-) girişine bağlı olduğu için, buradakigerilim ne kadar artarsa, opampın çıkışı da  oransal olarak azalır. Yani negatife gider.  Opamp çıkışı negatife giderken,  IC3D'nin girişindeki gerilimi de aşağı çeker.  IC3Dnin girişininin düşmesi opampta çıkış düştü gibi bir algı yaratır. ve çıkışı biraz daha artırır.

Akım ayarını nasıl yapar?
Aynen gerilim ayarında olduğu gibi çalışır.  IC3A'nın çalışması aynen IC3D gibidir.
IC3B evirmeyen amplifikatördür.  Akım artınca IC3A'nın + girişideki gerilim artar, dolayısıyla çıkış gerilimi de artar. Çıkış gerilimi set geriliminin üzerine çıkınca, IC3A'nın çıkışı negatife doğru gider. Sabit akım kaynağından çekilen akım artar. Sabit akım kaynağı da buna çıkış gerilimini düşürerek cevap verir. Çıkış gerilimi düşünce yük üzerinden akım da düşeceği için akım sabitlenmiş olur.

IC3D ve IC3A karşılaştırıcılarının geribeslemesine bağlı c14 ve c15 kapasitörleri çıkışlarının aniden yükselmesini ve düşmesini engeller. 

[xman]

değerli cevaplarınız için teşekkürler.