Flyback veya Farklı Trafo Ölçüm

[polleme]

Değerli üstatlar, bir konuda desteğinize ihtiyacım var. Düşük güçlü SMPS devreleri (20-30W'a kadar) çok ilgimi çekiyor, ancak özellikle flyback olan devrelerde en büyük sorun trafo tasarımı ve kullanımı oluyor. Bu işle uğraşan çoğunuzun bildiği gibi yapılmak istenen devreye uygun trafo bulmak çok zordur, bu nedenle bulunan bir trafo veya trafo çekirdeğine uygun devre yapmaya çalışmak gerekir. Bu sebeple ben de eski devreler, ATX PSU ve piyasadan bulduğum trafoları söküp lazım olur diye bir kenara atıyorum ama iş bunları kullanmaya gelince ne yapacağımı bilemez durumdayım. Trafolardan birini elime alıyorum, üzerinde kaç sargı olduğunu avometre ile belki bulabilirim ama elimde başka bilgi olmuyor. Merak ettiğim bilgiler şunlar:

1- Bir flyback trafoda sarım yönleri çok önemli. Bildiğiniz gibi primer ve sekonder tarafları ters polaritede sarılmış olmalı. Hazır sarılı bir trafoda paketi açmadan sarım yönlerini uçları ölçerek basitçe belirlemek için bildiğiniz yöntemler var mı? (yani nokta işaretli uçların belirlenmesi)
2- Aynı trafoda yine primer ve sekonder sarım sayıları açmadan belirlenebilir mi?
3- Yine benzer şekilde primer ve sekonder endüktanslarını ölçebilmek mümkün mü? (uH cinsinden)

Bu konudaki tecrübelerinizi paylaşır mısınız?

[turkplc]

Merhabalar,

C3) LC metre ile primer sekonder endüktansını ölçebilirsin,
C2) primer sekonder endüktansından dönüştürme oranını bulabilirsin, (sarım sayılarını bilmene gerek kalmaz)
C1) primere ac sinyal verip sekonderden osiloskop ile gözlemlersin verdiğin sinyale göre ters ise nokta ters yönde aynı fazda ise nokta aynı yönde,

iyi günler

[Okan AKÇA]

peki hocam

1-primer sekonder endüktansından dönüştürme oranını bulabilirsin, (sarım sayılarını bilmene gerek kalmaz) nasıl  bulacaz dönüştürme oranını
2- primere ac sinyal verip sekonderden osiloskop ile gözlemlersin verdiğin sinyale göre ters ise nokta ters yönde aynı fazda ise nokta aynı yönde, ve bunu biraz daha acıklayabilirmisiniz.

[polleme]

Merhabalar,

C3) LC metre ile primer sekonder endüktansını ölçebilirsin,
C2) primer sekonder endüktansından dönüştürme oranını bulabilirsin, (sarım sayılarını bilmene gerek kalmaz)
C1) primere ac sinyal verip sekonderden osiloskop ile gözlemlersin verdiğin sinyale göre ters ise nokta ters yönde aynı fazda ise nokta aynı yönde,

iyi günler

Bir trafoda primer endüktansını ölçmek istersem sekonderdeki sargılar bunu etkilemez mi? Başka bir deyişle primer endüktansını o trafoda başka hiç sarım yokmuş gibi bağımsız ölçebilir miyiz? Sekonder bu ölçüm sırasında kısa devre mi yoksa açık devre mi kalmalı?

Bir smps trafosu 50-100 KHz frekanslarında çalıştığından osiloskop ile ölçüm için yine bu frekanslarda sinyal vermek gerekir diye düşünüyorum, yanılıyor muyum?

Sadece primer ve sekonder endüktansları ölçülerek dönüşüm oranı bulunabilir mi?

[turkplc]

Örneğin primer endüktansı sekonder endüktansına eşitse dönüştürme oranı 1:1 dir,
primerden sinyal jeneratörü ile sinüs verilerek sekonderdeki sinyal incelenir, aynı zamanda buradaki genlik farkı da dönüştürme oranını verir, örneğin sekonderden 2 kat genlik izleniyorsa dönüştürme oranı 1:2 dir,

primere bağlı olan osiloskop kanalı ile sekondere bağlı olan osiloskop kanalı karşılaştırılır iki sinyalde aynı fazda ise noktalar aynı yönlü, eğer sekonder 180 derece kaymış ise noktalar zıt yönlüdür.

primer ve sekonder arası elektriksel bir bağlantı mevcut değildir.


iyi günler

[polleme]

Örneğin primer endüktansı sekonder endüktansına eşitse dönüştürme oranı 1:1 dir,
primerden sinyal jeneratörü ile sinüs verilerek sekonderdeki sinyal incelenir, aynı zamanda buradaki genlik farkı da dönüştürme oranını verir, örneğin sekonderden 2 kat genlik izleniyorsa dönüştürme oranı 1:2 dir,

primere bağlı olan osiloskop kanalı ile sekondere bağlı olan osiloskop kanalı karşılaştırılır iki sinyalde aynı fazda ise noktalar aynı yönlü, eğer sekonder 180 derece kaymış ise noktalar zıt yönlüdür.

primer ve sekonder arası elektriksel bir bağlantı mevcut değildir.


iyi günler

Sadece şu sorularımı tekrar etsem?

Bir trafoda primer endüktansını ölçmek istersem sekonderdeki sargılar bunu etkilemez mi? Başka bir deyişle primer endüktansını o trafoda başka hiç sarım yokmuş gibi bağımsız ölçebilir miyiz? Sekonder bu ölçüm sırasında kısa devre mi yoksa açık devre mi kalmalı?

Bir smps trafosu 50-100 KHz frekanslarında çalıştığından osiloskop ile ölçüm için yine bu frekanslarda sinyal vermek gerekir diye düşünüyorum, yanılıyor muyum?

[Okan AKÇA]

sekonder kısa devre edilirse kacak endüktans ölcülür flyback  tipi smps basit ama trafosunun bir kac hesaplaması  var tabi bende fazla bişey bilmiyorum
en son projemde 200w 30v smps ile ugrasıyorum sona geldim gibi ancak trafo konusunda destek alıyorum.

[Z80]

U1/U2 = N1/N2 Bu trafonun gerilim transfer formülüdür. U1 Primer voltajı, U2 Sekonder voltajı, N1 Primer spir sayısı, N2 Sekonder spir sayısı.

Burada biraz daha bilgi var.

http://hayatei.blogspot.com/2010/12/basic-theory-of-transformers.html

[turkplc]

Bir smps trafosu 50-100 KHz frekanslarında çalıştığından osiloskop ile ölçüm için yine bu frekanslarda sinyal vermek gerekir diye düşünüyorum, yanılıyor muyum?

Evet, sinyal jeneratöründen trafonun çalışma genlik ve frekansı verilmelidir,

Bir trafoda primer endüktansını ölçmek istersem sekonderdeki sargılar bunu etkilemez mi? Başka bir deyişle primer endüktansını o trafoda başka hiç sarım yokmuş gibi bağımsız ölçebilir miyiz? Sekonder bu ölçüm sırasında kısa devre mi yoksa açık devre mi kalmalı?

sekonder ile primer arasında oto trafolar hariç elektriksel bir bağlantı yoktur, sekonder açık devre iken primer ölçülürse doğru değer okunur,

[polleme]

Piyasada hiç bilinmeyen trafoların yanısıra bir de biraz daha standart hale gelen EE serisi trafolar var. Örneğin ben bir devreden EE19 tipi bir trafo söktüysem bunun parametrelerinin (endüktans, air gap, sarım sayıları vs) her EE19'da standart olduğunu düşünebilir miyim? Yoksa her devrede bu parametreler değişir mi? Devrede bunları bilmek gerekiyor. Birkaç kez trafoyu söküp bu bilgileri almaya çalıştım ama açılan trafo bir daha iflah olmuyor.

[Erol YILMAZ]

Piyasada hiç bilinmeyen trafoların yanısıra bir de biraz daha standart hale gelen EE serisi trafolar var. Örneğin ben bir devreden EE19 tipi bir trafo söktüysem bunun parametrelerinin (endüktans, air gap, sarım sayıları vs) her EE19'da standart olduğunu düşünebilir miyim? Yoksa her devrede bu parametreler değişir mi? Devrede bunları bilmek gerekiyor. Birkaç kez trafoyu söküp bu bilgileri almaya çalıştım ama açılan trafo bir daha iflah olmuyor.

EE19 ölçüsündeki her trafo aynı diyemeyiz, kullanılan Ferit malzeme ve Air-Gap parametreleri var.

Üretici trafoyu toplarken muhtemelen vernik vs kullanmıştır, açılır ama geri kapatamazsın iyice temizlemen lazım.
Air-Gap değişeceği için değerler değişmiştir vs.

[Okan AKÇA]

kırılan nüveyi yapıştırabilirsiniz 

[polleme]

EE19 ölçüsündeki her trafo aynı diyemeyiz, kullanılan Ferit malzeme ve Air-Gap parametreleri var.

Üretici trafoyu toplarken muhtemelen vernik vs kullanmıştır, açılır ama geri kapatamazsın iyice temizlemen lazım.
Air-Gap değişeceği için değerler değişmiştir vs.

Bu durumda ele geçen bir trafoyu hiç bozmadan parametrelerini belirleyip kullanmak gerek ve bu aşamada da doğru yöntemlerle doğru bilgileri elde ederek bunu yapmak gerek. Yoksa çok kolayca trafo veya MOSFET patlayabilir.

Bu konuda standart bir yöntem varsa bilen paylaşabilir mi?

mesaj birleştirme:: 26 Nisan 2013, 12:07:28

kırılan nüveyi yapıştırabilirsiniz 

konu sadece kırılması da değil aslında, sökünce air gap değişiyor, sarımlar mahvoluyor, tekrar sarınca sığmıyor, pinler kırılıyor, yalıtkan bant parçalanıyor, bakır ekranlama levhaları yırtılıyor vs. Çok söktüğüm için başıma çok şeyler geldi, 10 adet söküyorsam biri sağlam çıkıyor ama ona da düzgün bir sarım yapıp air gap ile birlikte yerleştirmek büyük sorun ve uğraştırıcı.

[polleme]

Daha önce elindeki trafoyu ölçüp ona göre bir tasarım yapıp çalıştıran arkadaşımız var mı? Tecrübelerini paylaşırsa sevinirim.