Bugün Ne Deneyelim? -4- FLORESAN LAMBAYA DOĞRU AKIM VERMEK

[elekTRofizikci]

Bir floresan lambaya doğru Akım verirsek ne olur sorusu takıldı aklıma. Ne olacağını az çok kestirsem de deneyip görmek istedim...Buyurun görelim ne olurmuş... 
Ümit YAVUZARSLAN...

Bugün Ne Deneyelim? -4- FLORESAN LAMBAYA DOĞRU AKIM VERMEK

[Andromeda]

Fluoresan lamba DC akımla da çalışır.

[Saruman]

Fluoresan lamba DC akımla da çalışır.

Yalnız tabi ki bir ayrıcalığı var, hocam onu da belirtelim eksik bilgi vermemiş olalım.

[OptimusPrime]

Saruman

yayın editörü gibisin. 

eksiğide sen tamamla...

[M_B]

Merhabalar;
Bende hocamızdan gorup enerjı tasarruflu ampulu sokup test yaptım.
Bir iki dakika 12V DC uyguladıktan sonra adaptorun voltajını artırdım. 14V-16V arasında Beyaz ışıma meydana geldi.
Sıcaklığına baktığımda ise el yakacak gibi oldu. Bende uzun sureli deneme yapmadım. 

Fluoresan lamba DC akımla da çalışır.

Yalnız tabi ki bir ayrıcalığı var, hocam onu da belirtelim eksik bilgi vermemiş olalım.

Hocam ayrıcalığı nedir ?

[t2]

Floresan lambadaki flaman başlangıçta ısıtmak ateşlemeyi başlatmak icindir. Surekli kullanılırsa kopar gider. Aslında floresan lamba DC ile çalışmaz. Tasarruflu olanlara şebeke giruşinden dc gerilim verseniz onu yuksek fr. Ac ye cevirerek tüpe uygular. Ve çalısır. Dc 200v mesela.

Devre,starter kullanmadan tüpün bir ucundan + digerinden - dc uygulayın. Calısmaz. Belki 20000VDC olursa calışabilir

[erkan614]

Florasan Balastı üretmekteyim ama nasıl çalıştığından haberim yok
o iki flamana yüksek voltaj geldiğinde tüp içinde aralarındaki gazı  iyonize edip hereket ettiriyorlar hareket edincede içindeki fosfor tabakasına göre beyaz veya sarı ışık veriyor
iyonize olma işleminden sonra flamanlardaki akım düşermi aynen devammı eder onu bilmiyorum ama akım gaz üzerinden akıyor galiba
neyse zaten şöyle adam akıllı bu işi anlatacak kimseyi bulamadım

[ahmets]

Burada olayı ingilizce olarak açıklamışlar.
http://home.howstuffworks.com/fluorescent-lamp.htm/printable

Burada da bir animasyon video var.
http://www.youtube.com/watch?v=z55566ep0Hg#ws

[Andromeda]

Normal bağlantıda devreye gerilim verince , starter de kıvılcım atlaması ile deşarj başlar, uçlar birbirine değer,akım geçer,elektrotlar elektron salar, bu arada  starter soğur, devreyi açar, bobinde yüksek gerilim olur, lamba tutuşur.lamba gerilimi şebeke geriliminin yaklaşık yarısına düşer.Balast akımı ve gerilimi sınırlar.

[t600]

-

[elekTRofizikci]

Çok basit ve günlük hayatımızda sık yer tutan bir şeyi denememe rağmen, sizinde yukarıdaki yazılanlardan gördüğünüz gibi floresanla ilgili tam bir bilgimiz yok. Ortak fikrimiz, flaman tel ısınır ve gazı iyonize eder... bunun dışında farklı eklemeler var. bu beyin fırtınası açıkçası hoşuma gitti...

Ben bugün oturdum biraz daha inceledim devreyi. Baazı anlattıklarımızı gözlemlemeye çalıştım. Kanımca kafamda oluşturduğum tez şöyle:
Devreye enerji verdiğimizde (yukardaki floresan devresini hatırlayın) lamba yanana kadar akımın güzergahı lamba ya girdi, çıktı, startere girdi çıktı, diğer uca girdi,çıktı ve balast üzerinden veya bunun tersi yoldan devre tamamlanır. Flamanlar bu arada gerilimin tepe değeri ile beslenir, ve ışıma (ısınır) yapar. Bu da gazı ısıtmaya başlar, ısınan gaz iyonize olur, ortamın direnci startere göre daha azdır (kanımca). Artık akım bölünür. Starterden geçen akım azalınca , starterin bimetalleri soğumaya başlar ve artık üzerinden geçen akımda azalır, starter devreden çıkar. Bu olanlar çok kısa zaman zarfında olur. Akım artık devreyi lamba üzerinden tamamlar ve artık yüksek değil stabil bir gerilimle. Startere paralel  bağladığım ölçü aletinden gözlemlediğim , ilk anda gerilim 120V lardaydı, sonra birden düştü ve 68V da sabit kaldı. Starter i çıkardım gerilim hala aynıydı. Lamba yanıyordu. Artık floresan, Suyun hidrolizinde olduğu gibi (orda sıvı burda gaz) kutuplara doğru hareket eden iyonlarla iletimde idi...

Birde işin ilginci startere seri bağladığım ampermetrenin hiç bir akım göstermemesi starterin devreden çıktığının göstergesi heralde...

Gördünüz mü bir lambanın başımıza neler açtığını...
( Ayrıca starterin içindeki bimetalin eğilmesini izlemekde çok hoştu. Mesafe çok yakın olduğu için kameram bunu görüntüleyemedi. )   
mesaj birleştirme:: 31 Ocak 2014, 23:15:31

Florasan Balastı üretmekteyim ama nasıl çalıştığından haberim yok
o iki flamana yüksek voltaj geldiğinde tüp içinde aralarındaki gazı  iyonize edip hereket ettiriyorlar hareket edincede içindeki fosfor tabakasına göre beyaz veya sarı ışık veriyor
iyonize olma işleminden sonra flamanlardaki akım düşermi aynen devammı eder onu bilmiyorum ama akım gaz üzerinden akıyor galiba
neyse zaten şöyle adam akıllı bu işi anlatacak kimseyi bulamadım

Arkadaşım elektronik balast mı manyetik balast mı? Elektronik balastsa devrede kullandığınız elemanların görevlerini anlatır mısın zahmet olmazsa... bu hafta balastlarla ilgili bir video hazırlıyorumda, üzerlerindeki elemanların görevleri dışında şuan bir bilgim yok. Sağlıcakla, teşekkürler...

[Icarus]

Ben bugün oturdum biraz daha inceledim devreyi. Baazı anlattıklarımızı gözlemlemeye çalıştım. Kanımca kafamda oluşturduğum tez şöyle:
Devreye enerji verdiğimizde (yukardaki floresan devresini hatırlayın) lamba yanana kadar akımın güzergahı lamba ya girdi, çıktı, startere girdi çıktı, diğer uca girdi,çıktı ve balast üzerinden veya bunun tersi yoldan devre tamamlanır. Flamanlar bu arada gerilimin tepe değeri ile beslenir, ve ışıma (ısınır) yapar. Bu da gazı ısıtmaya başlar, ısınan gaz iyonize olur, ortamın direnci startere göre daha azdır (kanımca). Artık akım bölünür. Starterden geçen akım azalınca , starterin bimetalleri soğumaya başlar ve artık üzerinden geçen akımda azalır, starter devreden çıkar. Bu olanlar çok kısa zaman zarfında olur. Akım artık devreyi lamba üzerinden tamamlar ve artık yüksek değil stabil bir gerilimle. Startere paralel  bağladığım ölçü aletinden gözlemlediğim , ilk anda gerilim 120V lardaydı, sonra birden düştü ve 68V da sabit kaldı. Starter i çıkardım gerilim hala aynıydı. Lamba yanıyordu. Artık floresan, Suyun hidrolizinde olduğu gibi (orda sıvı burda gaz) kutuplara doğru hareket eden iyonlarla iletimde idi...

Flamanların lambanın ateşlenmesi üzerine direkt bir etkisi yok. Yani biz flamanları kopmuş bir lambayı dahi ignitör ile ateşleyip çalıştırabiliriz. Flamanlar sadece lambanın ömrünü uzatmak için.
Isınan gazların(aslında basıncı artan) direnci azalmaz aksine artar. Bu bir düşük basınçlı civa buharlı lamba olduğu için bunu fark etmiyorsunuz ama yüksek basınçlı bir lamba olsaydı mesela metal halide veya yüksek basınç sodyum gibi, bir kez söndüğünde tekrar yakmak için soğumasını beklemeniz gerekecekti.

[asma]

Devreye enerji verdiğimizde (yukardaki floresan devresini hatırlayın) lamba yanana kadar akımın güzergahı lamba ya girdi, çıktı, startere girdi çıktı, diğer uca girdi,çıktı ve balast üzerinden veya bunun tersi yoldan devre tamamlanır. Flamanlar bu arada gerilimin tepe değeri ile beslenir, ve ışıma (ısınır) yapar. Bu da gazı ısıtmaya başlar, ısınan gaz iyonize olur, ortamın direnci startere göre daha azdır (kanımca). Artık akım bölünür. Starterden geçen akım azalınca , starterin bimetalleri soğumaya başlar ve artık üzerinden geçen akımda azalır, starter devreden çıkar. Bu olanlar çok kısa zaman zarfında olur. Akım artık devreyi lamba üzerinden tamamlar ve artık yüksek değil stabil bir gerilimle.hiç bir akım göstermemesi starterin devreden çıktığının göstergesi heralde...

Elektronik balastsa devrede kullandığınız elemanların görevlerini anlatır mısın zahmet olmazsa... bu hafta balastlarla ilgili bir video hazırlıyorumda, üzerlerindeki elemanların görevleri dışında şuan bir bilgim yok.

Biraz değiştirelim:
Akım balast, starterin içindeki gaz ve flamanlardan dolaşarak yolunu tamamlar.
Starter ve flamanlar (dolayısıyla tüpün içindeki gaz ısınır) ısınır.
Isınan starterin bimetal kontakları temas eder, gaz yerine metalden akım geçmeye başladığında gaz soğur, bimetal kontaklar kısa sürede tekrar açılacaktır.
Kısa süreli bu kontak kapanıp açılması balastın aniden akımı düşürüp (bimetal kısa devre olunca) ve tekrar yükseltme (bimetal açık devre olunca) çabasıyla diğer elemanlar üzerinde yüksek gerilim oluşturmasına neden olacak. Bu gerilim ısınan tüpün iki ucu arasında iletimi sağlayacak seviyede olursa tüpten akım geçerek seri balastta gerilim düşümüyle ışıma devam edecek.
Starter ise tüpün iki ucuna bağlı olduğu için içindeki gazların iletime geçme gerilimi aşılmadığı için gaz ısınmayacak, bimetal ısımayacak yani etkisiz eleman olarak kalacaktır. (açık devre gibi davranacak)
Işıma gerçekleşmezse yani tüpten akım geçmezse starter üzerinde düşen gerilim tekrar artıp işlem tekrarlar.

Elektronik balastlar çok karışık değil.
Ben 320V sitesinden takip ediyorum ama oradaki şemalar şu siteden alınmış:
http://www.pavouk.org/hw/lamp/en_index.html
Bu şemalarda diac ile tetikleme yöntemi görülüyor. Bu da bize dimmer devrelerini çağrıştırıyor.  Yani bütün CFL balastları küçük bir müdahele ile dimmerlenebilir florasan olur(mu)
Yine devrede sac nüveli balast bobini yerine ferit nüveli küçük bir bobin görülüyor.
Bu bize devredeki transistörlerin çok hızlı (50hz e göre) devreye girip çıktığını yani çalışma frekansının yüksek olduğunu gösteriyor.
Yükün de işin içinde olduğu osilatör çok küçük bir trafoyla salınımına devam edebiliyor. Bir akım trafosu gibi çalışan trafonun primerinden yük akımı iki yönlü geçerken diğer iki sargı farklı yönde transistörleri sürer. Biri diğerini tetikler.
Köprü diyottan sonra filtre kondansatörü olmasa bu işlem her alternansta terar oluşup titreyen bir ışık oluşurdu. Küçük kapasiteli bu kondansatörler osilasyonun devamlılığını sağlıyor.
Ayrıca flamanı kesmiş bir florasan farklı yakma yöntemleriyle flaman kullanılmadığı için sorunsuz yanar.
Mesela benim denediklerim; bisiklet dinamosu, 220V/3V trafo ve 11W florasan lamba (starter yok) , VHF verici ve elimde tuttuğum 36W florasan (temas yok) Yanlız elimde tutarken tam güç yanmadı, Tesla gibi rahat ve kendinden emin tavırlarım yoktu.    Yusufla beraberdik.

Kolay gelsin.