transistör muadilleri nasıl kullanılır

[Mr.Thinking]

switch mode devrelerinde ve amplifikatör devrelerinde: örneğin; 400 Volt 11 amper bir mosfet transistör yerine 900 volt 12 amper bir mosfet transistör kullanımının dezavantajları varmıdır.Voltaj farkı önemlimidir.
Aynı işi görürlermi yada bozulurlarmı.
Bilgilendirebilirmisiniz acaba

[Kabil ATICI]

Devreni tam olarak bilemediğim için genel olarak söyleyebileceğim;
Çoğunluka mosfetin iç direnci transistörlere göre daha düşük olduğu için anahtarlama devrelerinde daha iyi oluyor çünkü iç direnci yükseldikçe yüksek akımlarda eleman üzerinde daha fazla ısı oluşturuyor ve aynı zamanda devrede gerilim düşümüne sebep oluyor.

Frekans gerektiren anahtarlama işlerinde mosfet biraz daha işe zora sokuyor(ardışıl olarak aç/kapa olayıda),mosfetin gate yapısından dolayı (yük birikmesi olayı) mosfeti açıp kapatmak için daha yüksek akım gerektirmeye başlıyor.

Mosfetler frekans arttıkça özel sürücü devrelerine ihtiyaç duyuyor.

Transistörlerde işin içine HFE girdiği için her türlü olayda baz akımını karşılayacak şekilde şekilde devre tasarımını göz önünde tutmak gerekiyor.

Kullandığı devreye göre Amplifikatör devresinde kontrol mantığı açısından transistör daha avantajlı olurken (bazı özel tekniklerle mosfelerde kullanılmakta), özellikle aç/kapa durumlarında switch mod devrelerinde mosfet daha avantajlı olabilir.

Transistörleri paralel bağlamak için kayıplara neden olan baz/kollektör akım sınırlama dirençleri kullanılması gerekirken, mosfetlerde sürme akımını karşılanabildiği sürece paralel bağlanabilir.

Kullanıldığı yere göre aynı işe görebilirlerde bozulabilirlerde...

[Mr.Thinking]

pardon ben eksik kelime kullanmışım. mosfet yerine mosfet olacaktı. sadece farkı voltajları. 400 volt yerine 900 volt olması birşeyi değiştirirmi acaba. Çok özür dilerim eksik tabir kulladığım için. vakit ayırıp soruma cavap yazdığınız için de ayrıca teşekkür ederim. "Ambar7"

[Kabil ATICI]

Maliyet..

Güç arttıkça fiyatlarıda artıyor.

Bu durumda diğer parametrelere de bakmak gerekir. Diğer parametreler tutuyorsa olabilir.
Çünkü VGS, gate kapasitesi (çalışma frekansını etkiler) , RDSON gibi parametrelere de bakman gerekir.
Bu arada senin sorunun durumu muadil olayını aşıyor.. Muadilde yakın özellikleri içeren elemanlar için kullanılır.

[Mr.Thinking]

Birçok kez aramama rağmen piyasalarda 11NK50Z  TO220 kılıflı  mosfetini bulamıyorum.
Bulabildiğim tek buna yakın mosfet to220 kılıflı olmamakla birlikte 12NK90Z mosfetidir.
10NK50ZFP olarak çok var ama Z ile ZFP arasında Watt farkı çok fazla: Buda RCF marka bir aktif hoparlörün switch mode devresindedir.
Hatta ve hatta Switchmode devresini ses yükselteci gibi tasarlamışlar ve ayrıca kullanılan 2 adet mosfetle 750 watt çıkış gücü alabilmişler.
Böyle bir amfiyi ve devre tasarımını ilk defa piyasada görüyorum. Cihaz 2014 model.
Siz ne düşünüyorsunuz.

[OG]

Bu tip işlerde ve bu tip mosfetlerde elemanın dikkat etmen gereken öncelikli  parametreler,
Voltaj  VDSS,
Akım  ID,
Direnç  RDS(on),
Frekans  Turn-on Delay Time  ve  Turn-off Delay Time,
Total Dissipation  Pw

Bunlar uyumlu ise kullanabilirsin.
Yani  11NK90Z  yerine 12NK90Z  kullanabilirsin.

[asma]

Merhaba kartın bir resmini eklerseniz 10NK50Z yerine 10NK50ZFP de kullanabilecenizi söyleyebiliriz.
İkisi aynı eleman ve birinin yüzeyi izolasyon malzemesiyle kaplanmış. Orjinal devrede izolatör kullanılmışsa ve küçük soğutucu varsa 30W bile harcamıyordur. Öyleyse kullanabilirsiniz.
Tabi ki kullanılan eleman sınırlarında seçilmiş ise ve bu haliyle zarar görüyorsa plastik kaplı olan daha çabuk bozulur. Bozulmasının sebebi dışarı atamadığı güç ise daha güçlüsünü kullanmak ve bunu yaparken daha büyük kılıftakini kullanmak akıllıca olur.

Bu arada klas D amplifikatörler pwm ile çalışır, yapıları smpslere benzer. Verimi çok yüksek, ses kalitesi seslendirme için yeterlidir.

Kolay gelsin.

[Mr.Thinking]

Bu tip işlerde ve bu tip mosfetlerde elemanın dikkat etmen gereken öncelikli  parametreler,
Voltaj  VDSS,
Akım  ID,
Direnç  RDS(on),
Frekans  Turn-on Delay Time  ve  Turn-off Delay Time,
Total Dissipation  Pw

Bunlar uyumlu ise kullanabilirsin.
Yani  11NK90Z  yerine 12NK90Z  kullanabilirsin.

SAYIN OG

11NK50Z  yerine 12NK 90 Z demek istemiştim. yazılarımdada bu şekildedir.. Diğer parametreler uyumlu. Sadece voltaj farkı var
500 volt ve diğeri 900 volt.
Öğrenmek istediğim sadece voltaj farkının akım olayında birşeyi değiştirip değiştirmeyeceği.
50Z  500 voltta 10 ampere dayanabiliyormuş.  peki 500 voltluk bir mosfet yerine 900 voltta 11 ampere dayanabilen bir mosfet kullanırsak
ne olur.
Bildiğim kadarıyla 900 volt 11 amper bir mosfeti 500 voltta kullanırsam çakeceği akım dahada artıp soruna yolaçmazmı.
mantığı nedir bu işin.
örneğin 220 voltluk Türkiye şebekesinde 10 amper çeken bir cihaz 110 volt Avrupa şebekesinde 20 amper çekmezmi
yani voltaj düştükçe çekilen akım yükselmezmi. nedir bunun mantığı.
ayrıca dünyada 900 voltla çalışan bir devre varmıdır. niye 900 voltta çalışanbilen bir mosfet yapmışlar.

[Kabil ATICI]

uygulama alanları olarak
• DC to DC Converter
• Active Power Factor Correction
• SMPS Application.
• Electronic Lamp Ballast

belirtilmiş...

[Mr.Thinking]

cihazın fotoğraflarını yükleyemiyorum bir sorun var galiba.  YÜKLENİYOR... Şeklinde dakikalarca bekliyor

[OG]

elektro77,
sen ohm kanunundaki akım gerilim bağıntısı gibi düşünmüşsün. O bağıntı ile bu konu farklı şeyler.
Buradaki konuda, mosfet, "max şu gerilime kadar kullanılabilir" gibi bir değer ile anılıyor.

Sen devrende gerilimle veya yük ile oynamıyorsun, şartların aynı yanlızca kullanacağın elemanı başka bir eleman ile değiştiriyorsun.

Yeni taktığın eleman eskisinden daha yüksek voltaj seviyelerinde çalışabiliyor. Voltaj anlamında değişen tek şey bu, yani, benim çalışma voltajım değişmedi bu, ama yeni taktığım eleman aslında daha yüksek voltajda da çalışabilir demek oluyor.

600V gibi standartlarda çalışan devreler var, toleransı ile 900V . 220V şebekede (genlik 310V) min 400V luk triyak kullandığımız gibi.
Diğer taraftan switch çalışan devreler düşük voltajlı olabilir ama oluşan pikler çok yukarı değerlere fırlar.

[Mr.Thinking]

Peki bu 900 voltta da çalışabilen bir mosfetten minimum 500 voltta çalışır gibi bir tanımlamadan bahsedebilirmiyiz. Yada bu şekilde düşünmemin bir mantığı varmıdır.
böyle mosfetler veya transistörler veya da triaklar varmıdır.
Örneğin;  400 voltluk bir triyakı 12 voltta da sorunsuz kullanabilir miyim ?

[t2]

Kullanabilirsiniz. israf olur.

[OG]

Triyak ile mosfet birbirine hiç benzemez, çok ayrı şeyler.

Triyakın min tutma akımı var, akım o degerden aşağı düşerse triyak yükü keser. 

Mosfetde böyle birşey yok. Vgs gerilimine göre kanalın genişliğini kontrol eder, diğer adıyla Vgs ye göre Rds değeri değişir.

Id ana akımı için, 900V'luk mosfete birkaç voltluk bir kaynağın yükü de kontrol edilebilir.

Vgs nin ise, 3,5-4V gibi (genelde) bir iletime başlama noktası vardır.  Vgs 5V'a ulaştı ise Rds birhayli uygun değere düşmüş olur, 15V gibi üst sınır değerine doğru yükseldikçe Rds daha da düşer ancak değişim doğrusal değildir. Yani Vgs 5 V iken 1ohm luk Rds elde edilince Vgs 10V iken 0,5ohm Rds elde edilmez, mesela 0,9ohm gibi olur diyelim anlaşılır olması için. Yani Vgs alt değerlerde Rds değişimi logaritmik olarak hızla değişir sonra değişim oranı çok azalır. Elemanın grafiklerine bakınız.

Soruya dönersek,
5V Vgs ile örneğin 1,5V luk yük kontrol edilebilir (mosfetler için genel konuşuyorum, özel durumlar sarfınazar). Yani sorunuzdaki gibi ana yük akım yolundaki voltaj değeri için öyle 10-15V türünden bir alt limit yoktur. Yada şöyle diyelim, pek tabii alt limit vardır ama bu öyle 10-15V gibi değerler değildir. Grafiklere bakınız.

[Mr.Thinking]

Yani diyorsunuzki VGS gerilimi mosfeti iletime geçirecek kadar yeterli olsun;900 voltluk bir mosfet için kullanıldığı RDS grilimi 900 volt olmuş 500 volt olmuş 100 volt olmuş,  önemi yok. Doğrumu anladım?

Başka bir deyişle;
elektrik anahtarına basacak kadar güçlü isek anahtardan kaç voltun geçtiğinin önemi yok. Doğrumu?