motor proje

[z]

Her hal ve karda motorun çalışacaktır.

Zaman zaman elektromagnetik cihazlara kafa yorarım. Basit bir iki deneme dışında imal ettiğim bir şey yok. Gövde metalinin cinsini ve kalınlığını şu açıdan sordum.

Bu gövde kutup ve endüvi  akısının akış yolu üzerinde. Mağnetik iletkenliği iyi olmak zorunda. Bu nedenle metalinin cinsi ve kalınlığı önemli.

[cann]

stm motor 24 volt 4 kutuplu dc motor. hesap bilmediğimden kaç watt olacağını bilmiyorum. tahminim 300 watt üzeri.

mıknatıs tedariki konusu: türkiyedeki tüm firmaları aradım. kimse dönmedi. tekrar aradığımda kimsenin üretmediğini ithal ettiklerini öğrendim.
alibabadan ilan verdim. 15 firma cevap verdi özel ölçü olduğundan standart fiyatların üzerinde doğal olarak, ancak bilmediğim çok şey öğrendim.
manyetik gücü, manyetik yönü ve çalışma ısısı. sonunda bir firma benim ne yapmak istediğimi nihayet anladı, çünkü çoğu firmada iletişim kuranlar sekreter ve teknik bilgileri yok, tamamen alakasız bir üretim öneriyorlar. 50 dolar yol parası ve 4 ünede 50 dolar vererek hallettim.
mesaj birleştirme:: 18 Ocak 2015, 06:56:06
Z hocam bu tip motorlarda çelik gövde kullanılıyor. mıknatısın yapışma mukavemeti %25 daha fazla oluyor çeliğe. bir fransız motorunu gövdesi sarı idi, prinç mi nedir bilmiyorum. ben maalesef çelik kullanamadım, 112 mm için 6 m çelik almadım. dış ölçüsü hedeflediğim 90 mm olduğu için kendim tercih ettim, 5 mm et kalınlığı ve alüminyum. 2. denemeyi çelikle yapacağım sanırım, bunda iyi netice alırsam.

[z]

Aluminyumda verim çok düşecektir. Ama çalışmasına engel değil. 

[cann]

Z hocam "verim çok düşecektir" demissiniz. bu düşüsü kestirebilirsem sorun olmaz, örneğin %30 düşerse, çelikde %30 daha verimli olur anlamında sonuç ortaya çıkarki bu projenin sonucu olarak 2. proje için yol gösterici olur. aynı şey sargılarda da spir ve tel kalınlığı tahmini seçeceğim ve sonuca göre şu kadar spir, şu tel kalınlığı daha uygun diyebileceğim. baştan bunları hesaplayacak bilgim yok.
bu verim düşüklüğüne matematiksek bir cevap değilde, ön görü olarak bir % de verebilirmisiniz. 

[mistek]

Rüzgar türbinleriyle uğraşanlar alternatörlerinde özellikle Alüminyum "kullanmıyorlardı" Manyetik alanı bozuyor gibi şeyler okudum ama çok hakim değilim konuya.

[z]

Şimdi;

Kutupdaki mıknatıslardan akı çıkacak hava aralığını aşacak endüvinin saçlarına girecek ordan tekrar hava aralığını aşacak diğer mıknatısdan geçecek mıknatısdan çıkıp gövdeden ilk mıknatısın sırtına ulaşarak yolunu tamamlayacak.

Eee, hava aralığı verim üzerinde çok etkili. İki mıknatıs sırtı arasında çok iyi magnetik iletken yoksa bu aradaki mesafe hava aralığı mesafesinin yüzlerce katı demektir. Yani verimi çok etkilecek.

Elektromagnetik cihazlarda, mağnetik alanı dap daracık hava aralığında yoğunlaştırma amacı güdülür. Bu mesafe o kadar küçük yapılmaya çalışılır ki verim max olsun. Bu yüzden en büyük verim transformatörlerdedir. Çünkü hiç hava aralığı yoktur.

[cann]

alüminyum gövdeden üretilmiş dc motorlar var, ama neden tercih ettiklerini bilmiyorum.

[z]

Gövdenin iç kısmında saç nüve vardır. (Mesela AC indüksiyon motorları.)

Haa bir de verim gözardı edilip yüksek devir isteniyorsa bu magnetik iletken gövde malzemesinden vazgeçilebilir.

Bir de iki kutup arasındaki akı yoğunluğu, sırtlar açıkta kalacak şekilde dahi istenen yoğunluktaysa sorun olmaz herhalde.

Herhalde diyorum çünkü bu tip tasarımlardan anlamam.

[ferdem]

Ne güzel bir çalışma, bu işlerle uğraşan hemen herkesin hayal ettiği bir çalışma
z hocam önemli bir noktaya dikkat çekmiş. DC motor imal etmek istenirse "kovan" malzemesinin etkisi araştırılmalı.

Bahsedildiği gibi magnetik akı oluştuğu yerden çıkar, gezer dolaşır yine üzerine kapanır, kendisini tamamlar, güzergahı boyunca akıya zorluk çıkarılırsa akı düşer, kolaylık gösterilirse akı artar, aynen devredeki direnç akım ilişkisi gibi. Maksimum tork için akının maks. olması gerekir.
Bir motorda akının güzergahı nedir sorusu önemli, bir mıknatısın sırtından diğer mıknatısın sırtına geçişi hava üzerinden yapabilir veya kovan malzemesi üzerinden kolayca yapabilir. Kovanın magnetik geçirgenliği(permeability) havaya göre yüksek olursa akı o güzergahı tercih eder, kolaylık gördüğünden değeri daha yüksek olur. Bu da sarımlardan geçecek akının dolayısıyla torkun daha yüksek olmasını sağlar.

Aklıma şöyle bir test yapmak geldi: Mıknatısları yapıştırılmış kovanı kendi ekseni etrafında dönecek şekilde başka bir motor miline bağlayalım, motoru döndürelim. Kovan içine bir sarım daldıralım ve osiloskoptan sarımlar arası Vpp değerine bakalım, Vpp1. Şimdi de magnetik geçirgenliği yüksek bir malzemeden yapılmış kovanla aynı işlemi yapıp Vpp2 yi okuyalım. Vpp1/Vpp2 oranı motor yapıldığında elde edilecek torklar tork1/tork2 oranı hakkında epey bir şey söylese gerek.

[cann]

ferdem hocam, test öneriniz çok güzel. bende sorun ikinci kovanın olmaması. bunun için yeni mıknatıs siparişi vermem gerek. endüviyi yapmadan bu siparişi yapmak istemiyorum. bakalım endüvi olacakmı? 45 gündür beklediğim kollektör siparişim (3 ayrı satıcıdan) gerçekleşmedi, stoklarında yokmuş- ilk gün söyleselerdi zaman kaybetmezdim. dün başka bir yerden yeni sipariş verdim. endüvi sacları lazerde istediğim gibi çapaksız olacak mı? bunuda görmem lazım. iyi kötü bu haliyle sonuç alırsam kovan yenilemek kolay.
ikinci yol mevcut kovanı 1 hafta asetona daldırıp mıknatısları sökmek, ondada mıknatısların kaplaması zarar görürmü bilmiyorum.

projenin 3 ay olması bu sorunlardan. aslında ben bunları sorun olarak görmüyorum, projenin aşamaları olarak görüyorum.

[cann]

silisli sacları lazerde kestirdim. ellerinden geleni yaptılar ama çapak yaptı. soldaki düz taraf, sağdaki sırt tarafa dikkatli bakılırsa orada çapaklar seçilebilir.
Başka bir makinada tekrar deneyeceğiz.
Bu haliyle çapaklardan kurtulmak için dremel ile zımparaladım, uğraşılmaz ama faydası oluyor, ayrıca zımparalanan yerlerde boya sıyrılıyor doğal olarak. Boyası bozulan kısımlar bir önceki sacın dokunulmamış yüzeyine geleceğinden bu olumsuzluk tedricen azalabilir

[mustafa_cmbz]

sacı ne kadara ve nereden temin ettin hocam ? benimde bu aralar bir kaç deneme yapasım var.

[z]

Saçları paketledikten  (iyice sıkıştırıldıktan) sonra tornalamak çözüm olabilir.

Edit: Gerçi çapaklı saçlarda düzgün paketlenemez ki.  Unut gitsin önerimi.

[cann]

sac oldukca ucuz. 1m2 ye yakın 14 tl.
kimse ilgilenmezdi ama sağolsun anlayışlı bir firmaya denk geldim. erinmeyip gönderdiler. "doğuş kalıp"

mesaj birleştirme:: 22 Ocak 2015, 12:00:24
mecbur paketlenecek, yeni denemede böyle olursa her bir oluğu tek tek dremelle zımparalayacağım.
bilmediğim bu paketler bir birine nasıl yapışık oluyor. izlediğim videolarda paketler bütün halde, paketi pres altına koyup mili geçiriyorlar.

[z]

Preste birleştiriliyordur. AC motor kolay. Kısa devre çubukları perçin+kaynak yada doğrudan döküm yoluyla presli saç pakete dökülüyor.

DC motorlarda herhalde gene saçlar preslenip basınç altındayken mil geçirilip iki baştan sıkı geçme yüzükle sıkıştırılıyordur.