DENENMİŞ ÇALIŞAN DEVRELER

Başlatan otm, 03 Haziran 2005, 23:18:58

otm

Merhaba
Akü şarjı konusunda problem yaşayan yada çözüm arayan arkadaşların işine yarayacağını düşündüğüm ve yapıp çalıştırdığım bir devre şemasını aşağıdaki adrese koydum.Devre Birkaç amper saatten 60 amper saate kadar (ve daha yüksek) aküleri şarj etmede başarıyla kullanılabilir.Yapacak arkadaşlara kolay gelsin.

erişim için (kullanıcı adı : user)(password : picproje)

www.uniteknik.com/dosyalar/akusarj.zip

otm

Güç kaynaklarında trafosuz çözüm arayan arkadaşların işine yarayacağını düşündüğüm ve modifikasyonlarını kendim yaparak çalıştırdığım bir devrenin şemasını aşağıdaki adrese koydum.
Devredeki elemanların değerleri kritik değil.Ancak ferrit trafo çalışmada çok önemli rol oynuyor.maalesef piyasada satılan ferritlerin üzerlerinde hiçbirbilgi yok.bu yüzden bazı problemler çıkabilir bunuda sarım saılarıyla oynayarak aşabilirsiniz.devre 400wata kadar çıkış verebilir ancak mosfet yerine daha yüksek voltaj ve akımlı bir transistor seçebilirsiniz.
kolay gelsin

erişim için(kullanıcı adı : user)(password : picproje)
www.uniteknik.com/dosyalar/power3.zip

z

Açıkçası bu devrenin 220V şebekede sağlıklı çalışacağını sanmıyorum.(?)

110V şebeke için olsa ok ama 220V da zaten 300V civarında besleme voltajı oluşacak. Mosun zarar görmesi için gerekli ilave voltaj sadece 200V terübelerime göre  flyback voltajı 200V un üstüne çıkacaktır.

Bu devreye en azından 800V Mos gerekli.

Siz bu devreyi bu haliyle sorunsuz kullandınız mı?
Bana e^st de diyebilirsiniz.   www.cncdesigner.com

z

Akü şarj devresi de bir garip tamam akü voltajı istenen değere gelince şarj otomatik olarak kesilecek de, akü şarj olurken şarj akımının kontrol altında tutan bir şey yok.

Trafo ne verebilirse aküye o akım darbeli olarak gidiyor.

Yanılıyormuyum?
Bana e^st de diyebilirsiniz.   www.cncdesigner.com

otm

MERHABA
power devresindeki transistorü hatalı yazmışım.ancak 800 volt gibi bir değerde gerekmez ben 600 voltluk bir mosfet kullandım ve gayet güzel çalışıyor benim kullandığım transistor MTP6N60E
Akü şarj devresinde akım koruma zaten kurşun asit akünün kendisi tarafından yapılır.Çünkü şarj edilebilir piller gibi akım sürekli artış göstermez.bir ni-cd yada ni-mh pile akımı snırılamadan verirseniz akım önce belirli bir değerden başlar inanılmaz bir hızla artmaya başlar kaynak buna izin verirsede bir süre sonra pil aşırı ısınır ve patlara yada ne olursa işte:)
ama kurşun asit akülere direkt olarak kaynak bağlasanız bile akım akünün yapısından dolayı belirli bir değerin üzerine çıkmaz.önce yüksek bir akımla başlar ve hücreler dolmaya başlayınca yani her bir kurşun hücre +2v (Pb++)seviyesine yaklaşınca akım düşmeye başlar.ama eğer şarj kesilmezse akünün ömrü düşer zaten buradaki devreninde amacı bu.akü dolunca şarjı kesmek.Devreye darbeli şarj akımı vermenin mantığı ise maksimum doluluk seviyesine ulaştırmak.ve akünün şarj olmaya karşı gösterdiği direnci en aza indirmek.
kolay gelsin.
Bu arada cahilliğimi bağışlayın ama bu yazılara şema resim filan nasıl ekleniyor.???

DumrulBey

Merhaba,

Ne yazık ki bazı nedenlerden dolayı siteye dahili resim ekleme olayı yok. Aslında olsa güzel ve kalıcı olur ama şimdilik http://www.imageshack.us sitelerden faydalanıyoruz. Bu sitenin bir güzel özelliği resmi küçük olarak forumda gösterebilmeniz. Böylece yüklemesi geç olacak bir resmi foruma koymayıp istendiği zaman görüntüleme imkanı sağlanıyor.

Bazı arkadaşlarımız da kendi sitelerine koyuyor ki en sağlıklısı bu. Ancak küçük resim ekleme alışkanlığı edinirsek daha verimli olur. Malum bazı şemalar ekran dışına bile taşıyor. O zaman yazılar resim kadar genişliyor ve ayrıca okuma güçlüğüne neden oluyor.

Lafı gelmişken Ni-Cd pilleri şarjı ile ilgili bir soru sormak istiyorum. Eğer soruya dönüştüremezsem kusura bakmayınız. Belki sesli düşünür gibi yapıp bilgi alacağım. Şimdi pil üzerinde mesela 600 mAh yazıyor ve tavsiye edilen şarj değerleri 15 saat boyunca pilin anlık verebildiği en azla gücün onda biri olan 60 mA. akım şeklinde. Ben bu küçük değerli pilleri 120 mA. şarj ediyorum, o zaman 7.5 saat tutmam gerekir. Ama pazı piller kullanım notlarında hızlı şarj süresini yarı düşürürken akım iki katından biraz daha fazlasını tavsiye ediyor, mesela 1/4 katı. Bu bana hiç mantıklı gelmedi!

Galiba en iyisi akıllı şarj ünitlerinden birini yapmak. Hala güvenemiyorum ama askere gitmeden evvel kendime bir tane yapacağım. Ne yapayım kontrol kendi elimde olsun istiyorum. Eski kafalımıyım neyim...:)

Sevgiler, saygılar...
Bilgi paylaştıkça bir bakmışız; kar topu olmuş ve çığ gibi üzerimize geliyor...:)

otm

Merhaba
resim ekleme olayı olsa gerçekten iyi olurdu.yani yazıyı okurken şema ve resimleride görmesi kişinin daha iyi anlamasını sağlayabilirdi.Neyse ben şimdilik kendi siteme koyarak oraya link veriyorum.
Ni-cd veya Ni-Mh pillerde özel yapılmış (çok pahalı ve özel yerlerde kullanılıyor)sinterlenmiş elektrotlu piller hariç tümünün üretici firmaları iki tip şarjdan bahseder normal ve hızlı.ama hızlı dedikleride sizinde belirttiğiniz gibi oldukça uzun sürüyor.Neyseki gelişmiş bazı devrelerle bu süreyi oldukça küçültmek mümkün.
Nominal akımda  (kapasitenin %10 u) şarj etmek pilin ısınmasına neden olmaz.Dolayısı ile verilen şarj akımı %90 civarında pili şarj eder.çünkü ısıdan dolayı kayıp olmamıştır.Ayrıca piller ısınınca şarj olmaya karşı direnç göstermeye başlarlar yani şar olabilirlikleri ısı olduğu sürece azalır.doğal olarak ta üreticiler hızlı şarjda normalden biraz daha fazla şarjda durmasını önerirler çünkü pilin ısısı artacaktır.
kaba bir mantıkla pilin şarj olabilirliği ısıyla ters orantılıdır şeklinde düşünebiliriz.
Akıllı şarj devreleride bu mantığı kullanır.yani ısıyı bir ntc yardımıyla ölçerek ısı yükselme eğilimi gösterince akımı azaltarak ısının düşmesini sağlarlar sonra yeniden akımı yükseltirler.Böylece çok daha kısa sürede pil şarj olur.Ancak belirtmeden geçmeyeyim.Normalde pillerin üzerinde 1000 defa şarj olabildikleri yazılır(pekte öyle değildirya neyse).ancak hızlı şarj pillerin ömründe azalmaya neden olur.örnek verirsek sürekli nominal şarjda şarj edilen pil teorik olarak 1000 defa şarj olabilirken hızlı şarjda şarj edilen pilse 500 defa şarj olur(oda yeter zaten)
Bu tip akıllı şarj için üretilen birçok entegre var ben bazılarını kullanıyorum.İnternette araştırabilirsiniz.Eğer gerekli olursa ben buraya kendi yaptığım ve kullandığım devre şemalarını koyabilirim.
İyi çalışmalar.

DumrulBey

Tekrar Merhaba,

Dostum çok sağ ol. Gerçekten yalın ve aydınlatıcı oldu. Bizler ile uzman olduğun konularda paylaşım sağlaman çok taktire şayan. Müsait bir vaktinde bahsettiğin devreyi de paylaşırsan çok makbule geçecek.

Bu arada ısı olayı bahsettinin tersi etkilerde yapıyor öyle değil mi? Yani bu piller ısı ve zamana bağlı olarak şarj oluyor. Herhalde kutuplar arası elektron dengesini bozacak kaçaklar meydana geliyor olsa. Acaba şöylemi oluyordur:

Bir varmış bir yokmuş. İsmi dünya olan bir pil markasında (Ni-Cd) bir takım olaylar cereyan ediyormuş: Kuzey (Pozitif) kutupundaki eksicikler (electron) ozon deliği nedeniyle sıçaktan bunalıyor ve kendi aralarında bir gün konuşurken karar alıyorlar. "Arkadaşlar güney kutbu daha serinmiş, oraya gidelim!" Herkes bu öneriye katılıyor ve dünyanın tüm dengelerini bozuyorlarmış. Bir gün dünyanın çalıştırdığı fotoğraf makinesi kendiliğinden çalışınca tüm dikkatleri pil içeriğine çekmiş.

Arkadaşlar şaşırmayın pratik yapıyorum. Bir gün küçük çocuklara elektroniği anlatabilirmiyim diye düşünüyorum. Benim için ne güzel bir deneyim olurdu. Tabii önce bir öğretmenlik okumak lazım. Teknikerlik ile olacak iş değil...:)

Sevgiler, saygılar...
Bilgi paylaştıkça bir bakmışız; kar topu olmuş ve çığ gibi üzerimize geliyor...:)

otm

ŞARJ OLABİLEN PİLLER
1. Nikel - Kadmiyum Pilleri Nikel-Kadmiyum pili ismini kendisini
meydana getiren malzemelerden alır. Elektrotlar ızgara şeklindeki Nikel kaplı
çelik taşıyıcı bant üzerine Nikel - Carbonil tozunun sinterleme metodu ile
kaplanmasıyla yapılır. Plakalar bilahare Nikel tuzu çözeltilerine havi
tanklarda emprenyelenerek pozitif plakalar ve Kadmiyum tuzu çözeltilerine
havi tanklarda emprenyelenerek de negatif plakalar haline dönüştürülürler.
Sızdırmaz yapılı silindirik ve prizmatik tip Nikel - Kadmiyum pilleri şarj
işlemi hariç herhangi bir fiziki bakım gerektirmezler. Bu pillere su veya
elektrolit ilavesine gerek yoktur ve piller her konumda çalışabilirler.
Pillerin yapıları darbeye, düşmeye, vibrasyona ve her türlü mekanik dış
etkenlere karşı çok dayanıklıdır. Silindirik piller 0.5Ah ile 7Ah arasında
farklı kapasitelere sahip olup (Ben en son 8 amperlik silindirik pil görmüştüm), IEC 285 (International Electrotechnical Commission )
Kasım 1983 standardına göre üretilmektedir. Ni - Cd pilleri söz konusu standardlarda
belirtilen ölçülere tamamen uygun olup, kalite şartlarını fazlasıyla karşılamaktadır.
                  NİKEL-METALHİDRİT (Nİ-MH) PİLLER
Nikel – Metal Hidrid Pilleri Portatif enerji kaynakları gün geçtikçe, yüksek teknoloji
ürünü cihazların ana parçası haline gelmektedir. GSM telefonlar, Notebook bilgisayarlar
ve Camcorder(kameralar) gibi tüketici cihazlarındaki son gelişmeler bu tür cihazları
şarj edilebilir portatif bataryalara çok bağımlı hale getirmektedir. Cihazların
küçülmesiyle birlikte şarj edilmiş bir batarya ile daha uzun süre çalışabilme
ihtiyacı, batarya teknolojilerinin geliştirilmesini gerekli kılmıştır. İdeal bir
bataryada uzun ömür, küçük boyut, hafiflik, güvenirlilik, emniyet, ekolojik uyumluluk
gibi özellikler bulunmalıdır. Bu isteklerin karşılanması çalışmalarının sonucunda Ni-Cd
bataryalardan daha yüksek enerji yoğunluğuna sahip Ni-MH pilleri geliştirilmiştir.
Pillerin enerji yoğunluklarındaki bu gelişmeler 3C's ( Cellular phone Camcorder Computer)
olarak bilinen cihazların boyutlarında istenilen küçülmeyi ve çalışma süresini sağlamıştır.
Şarj edilebilir batarya teknolojilerindeki bu gelişmeler portatif bataryalara yeni kullanım
alanları da açmıştır. Ni-MH pillerinin elektriksel ve mekanik özellikleri Ni-Cd pillerininkine
çok benzemekle birlikte pil bünyesinde kullanılan aktif maddenin yapısından kaynaklanan küçük
farklılıklar mevcuttur. Ni-MH pillerinin en belirgin özelliği, bünyesinde ağırlığının %20 'si
oranında Kadmiyum ihtiva eden Ni-Cd pilleri ile kıyaslandığında, %0 oranında Kadmiyum içermeleri
bakımından çevre ile tam uyumlu olmalarıdır. Şarj, deşarj ve kapasite gibi elektriksel özellikleri
      Pillerin karşılaştırılması için aşağıdaki tabloya bir göz atalım
www.uniteknik.com/resimler/ozellikler.jpg

                      LİTYUM-İON (Lİ-İON)PİLLER
Lityum – İon Pilleri Şarj edilebilir Lityum – İon pilleri, bilinen şarj edilebilir pil sistemleri
içerisinde en fazla enerji yoğunluğuna sahiptir. Bu bakımdan, bu piller belirli bir hacim veya
ağırlıkta diğer pillere nazaran daha fazla enerji depolayabilirler. Lityum – İon pilleri de diğer
piller gibi silindirik ve prizmatik şekilde üretilmektedir. Ancak prizmatik tip piller, şekilleri
itibarıyla batarya blokları içerisine yerleştirmede daha uygun olduklarından silindirik tiplere göre
daha fazla önem kazanmaktadırlar. Li-İon pilinin nominal gerilimi 3.6V ‘tur. Bu ise Ni-Cd ve Ni-MH
pilinin 3 katıdır. Bu gerilim uyumluluğu bakımdan 3 adet Ni-Cd veya Ni-MH pilinin yerine 1 adet
Li-İon pili kullanılabilir (ancak şarj sistemi, pilin çalıştırdığı cihazın akım gereksinimi gibi
diğer parametrelerde göz önünde tutulmalıdır). Prizmatik piller 6 – 8 mm kalınlıkta üretilebildiklerinden,
cep telefonu gibi portatif haberleşme cihazlarında slimline olarak adlandırılan bataryaların içerisinde
yaygın olarak kullanılırlar. Bunların arasında en popüler olanı ise 8.6 x 34 x 48 mm ( en x boy x yükseklik )
ölçülerindeki pildir ve neredeyse bu konuda standard uygulama haline gelmiştir. Bu ölçülerdeki pilin kapasitesi
takriben 1Ah ve sahip olduğu enerji ise 3.5Wh'tir. Söz konusu pilin içerisinde kullanıldığı bataryanın toplam
ağırlığı ise batarya plastik gövdesinin, elektronik koruyucu devre elemanlarının ağırlıkları dahil olmak üzere,
40gr'dan biraz fazladır. Li-İon pilleri özel bir şarj tekniğine, mekanik ve elektronik
koruyucu elemanlar içeren komplike emniyet sistemine gereksinim duyarlar. Bu bakımdan, Li-Ion pilleri, ihtiyaç
duyduğu hususların başarıyla yerine getirilebilmesini takiben standardları karşılayan, güvenilir bir enerji
kaynağı olurlar. Li-İon pillerinde de Ni-Cd ve Ni-MH pillerinde olduğu gibi bir ventil bulunmakta ve pilin hatalı
kullanılması sonucu pil bünyesinde meydana gelebilecek aşırı basınç tahliye edilir. Buna ilave olarak pillerin
emniyeti, pil bünyesinde polyswitch (PTC - Pozitif sıcaklık katsayılı termistor) kullanılarak tamamlanır.
Polyswitch'ler normal kullanım şartlarında iletken, pilin yanlışlıkla kısa devre edilmesi gibi durumlarda
yüksek akım akması sonucu direnci sonsuza çıkarak akım akmasını engelleyen ve şartlar normale dönünce yine
iletken olabilen devre elemanlarıdır. Ancak bütün bunlara rağmen Li-İon pilleri şarj esnasında pillerin gerilimi
müsaade edilen değere gelince şarj işlemini kesinlikle sona erdiren ve deşarj anında da yine pillerin belli bir
gerilimin altında deşarj edilmesini önleyen elektronik koruma devrelerine (PCM – protection circuit module)
ihtiyaç duyarlar. Buna ilave olarak bataryanın çalıştırdığı cihaz üzerinde de yazılım ile bataryanın şarj ve
deşarjı kontrol edilebilir. Li-İon pilleri " I/U " metodu olarak adlandırılan teknik ile şarj edilirler. Bu
teknikte, örneğin 700mAh kapasiteye sahip bir pil önce pil gerilimi 4.2V'a ulaşıncaya kadar 700mA sabit akım ile
( takriben 1 saat ) daha sonra 4.2V şarj gerilimini 2 saat süreyle sabit tutup akımı sürekli azaltarak şarj
edilebilir. Bu durumda, Li-İon pillerinin şarjı için müsaade edilen 0°C ile 45°C sıcaklık sınırları içerisinde,
pil ilk 1 saat
içerisinde takriben %80 kapasiteye, 2 saat içerisinde %99 kapasiteye ve 3 saat içerisinde %100 kapasiteye ulaşır.
Bu şartlardaki şarj işlemini piyasada Ni-Cd ve Ni-MH pilleri için bulunan şarj cihazları ile sağlamak mümkün değildir.
Bu nedenle Li-İon pillerinin şarjı özel olarak bu iş için tasarımlanmış cihazlarla yapılmalıdır.
  www.uniteknik.com/reimler/ozellikler.jpg

1.6. Pil Kullanımında Dikkat Edilecek Hususlar 1. Çocukların pillerle oynamasına kesinlikle müsaade edilmemelidir.
2. Özellikle iç dirençleri düşük pillerin (örneğin Ni - Cd türleri gibi) para, bilezik,yüzük veya diğer madeni
eşyalarla kısa devre yaratması sonucunda ortaya çıkan yüksek sıcaklıklar yanıklara yol açacaktır. 3. Düğme tipi
veya küçük boy pillerin yutulması halinde derhal tıbbi müdahale gereklidir. 4. Küçük çocukların oynadıkları pilli
oyuncakların, pil yuvalarının emniyetli bir şekilde kapalı olduğu kontrol edilmelidir. 5. Pilleri (+) ve (-)
kutuplarının kullanıldıkları cihaza doğru biçimde yerleştirilmeleri son derece önemlidir. 6. Şarj edilemeyen
türdeki piller herhangi bir şekilde kesinlikle şarj işlemine tabi tutulmamalıdır. 7. Kullanılmış piller hayatiyet
kazandırmak için kesinlikle ısıtılmamalıdır. 8. Piller ateşe atılmamalı veya sökmeye çalışılmamalıdır. 9.
Cihazınızdaki pillerin tamamı aynı anda değiştirilmelidir. Yeni pillerle kısmen kullanılmış piller bir arada
çalıştırılmamalı ve farklı markalarda piller beraber kullanılmamalıdır. Aksi takdirde pillerin akma ihtimali
çoğalacaktır. Bu ise cihazın arızalanmasına ve çevre kirliliğine yol açacaktır. Şarj edilebilir pil ve batarya
bloklarının özel durumlar haricinde 0°C'nin altında ve 40°C'nin üstündeki sıcaklıklarda şarj edilmeleri tavsiye edilmez.


Kaynaklar
national semiconductor,aspilsan ve aselsan
 derleyen otm2002

--------
Aşağıdaki adrese denediğim  bir devreyi koydum devre
tasarımı bana ait değil ve ni-mh pil için tasarlandığı
yazılmış ancak benim denemelerimde cadmium
pilleride gayet başarılı şarj ettğini gördüm.Şemanın sol
tarafında seri bağlanmış diotlar pillerin yanına konulacak
ısı algılamak için.devre aynı zamanda piillerin
deşarjı içinde kullanılabiliyor
böylece hafıza etkisi ortadan kaldırılmış olur.
yapacak
arkadaşlara kolay gelsin



mhk

Sevgili otm2002...
Verdiğin bilgilerden dolayı teşekkür ederiz.
"Ya olduğun gibi görün, Ya da göründüğün gibi ol..." Mevlana

DumrulBey

Alıntı yapılan: "mhk"Sevgili otm2002...
Verdiğin bilgilerden dolayı teşekkür ederiz.
Aynen bende kendi adıma teşekkür ederim. Aslında bunları PDF haline getirsek daha kalıcı olur kanaatindeyim. Malum forum alanında iğne atsanız bulamayacağınız kadar çok bilgi var. Herhalde pil diye arattırsak bir sürü başlık gelir.

Hatta en iyisi bunu makale olarak sayfaya ekleyelim. Düne nazaran yeni şemalar eklenmiş. Buradan şunu anlıyoruz bu makale olgunluğuna erişmiş bir mesaj. Ground arkadaşımız gerekeni yapacaktır. Vaktiniz varsa bir giriş yazısı da yazıp öyle koyalım. Ne dersiniz?

Sevgiler, saygılar...
Bilgi paylaştıkça bir bakmışız; kar topu olmuş ve çığ gibi üzerimize geliyor...:)

otm

eveeet yazı ana sayfaya makale olarak konuldu.umarım iyi bir bilgi kaynağı olur.
kolay gelsin.

otm

Merhaba
Bazı arkadaşlar ISD ses kayıt entegreleriyle yaptıkları
devrelerde problem yaşadıklarını yazmışlar.Aslında bu
entegreler pek nazlanmaz çalışmak için.Benim gözlemlediğim
besleme gerilimlerini çok temiz ve tam reguleli istedikleri.
iyi bir şaseleme ve temiz bir beslemeyle problem yaşanacağın sanmıyorum.çalışan bir devre örneği aşağıda görülüyor.ben
devrede 2560 kullandım ama 75,90,120 de devrede hiçbir
değişiklik yapmadan kullanılabilir
yapacak arkadaşlara kolay gelsin

otm

merhaba
aşağıdaki şemasını verdiğim devre profesyonel dect cihazlarnda
kullanılan ve (single cell 3.6v) 1Ah li-on pili 2 saatte doldurarak
otomatik şarjı kesen bir devredir.Güvenirlik olarak oldukça
yüksek bir standarttadır.
devrede kullanılan diyotlar kritik değildir yerlerine başka karşılık diyorlarda konulabilir
R3 direncinin değeriyle oynanarak akım artırılabilirsede pilin zarar görmemesi için akım fazla
artırılmamalıdır.

OG

otm2002

Güzel bilgiler için sağol. Aşağıdaki cümle dikkatimi çekti, hata varmı? 3,6V pile 4,2V verirsek akımın önünde sınır olarak yalnızca iç dirençleri kalır. Pil içindeki var olan devremi sınırlamakta bunu?

Alıntı YapBu
teknikte, örneğin 700mAh kapasiteye sahip bir pil önce pil gerilimi 4.2V'a ulaşıncaya kadar 700mA sabit akım ile
( takriben 1 saat ) daha sonra 4.2V şarj gerilimini 2 saat süreyle sabit tutup akımı sürekli azaltarak şarj
edilebilir.
FORUMU İLGİLENDİREN KONULARA ÖM İLE CEVAP VERİLMEZ.