Röle bobin uçlarına ters diyot.

[Endorfin35+]

Merhaba,

Röle gibi bobinli yükleri sürerken kesme anında oluşan ters gerilimi sönümlemek için bobin uçlarında diyot bağlıyoruz. Hiç alternatifini sorgulamadığım bu yöntemi defalarca kullandım.

1. sorum şu: ters diyot yerine röleyi seri diyot ile sürsek devremizi yine korur muyuz.

2. röle yerine yüksek akımlı (24Volt/10Amper) selenoid bobini 50Hz kare dalga ile sürüyorum. irf540 bu iş yeterli oluyor. deneme yanılma ile ilk olarak ters 4007 bağladım. Çık kısa sürede yanınca 3 amperlik (numarası aklıma gelmedi) başka bir diyot ile deneme yaptım. Durumu idare etsede üzerinde oluşan ısı hoşuma gitmedi. bobinin ürettiği ters gerilimden devremi başka nasıl koruyabilirim.

[RaMu]

1) Hayır.
Role bobini boost converter devresindeki gibi çalışıyor kesim esnasında,
role bobini uçlarındaki bu gerilim,
roleyi süren transistörün Vce geriliminden daha yüksek oluyor
ve transistör bozuluyor.

Ters diyot olunca role bobin direnci ve ters diyot ile bu enerji harcanıyor.

Ters diyot yerine bobine paralel direnç+kapasitör kullanılabilir belki,
buda hem daha pahalı hem de daha çabuk yıpranıp bozulacak bir çözüm olur sanırım.

Bir de ters diyoda ek olarak zener diyot kullanma yöntemi var
zener+normal diyot gerilimi daha yüksek olduğundan role bobini daha çabuk boşalıyor,
yani biraz daha hızlı bir çözüm gerekirse kullanılabilir,
bu zener+diyot gerilimi Vce geriliminden düşük seçilmeli tabiki.

[Sozuak]

Yüksek frekanslı ac akıma karşı yavaş diyot kullanırsan ısınır  Schotkky  gibi hızlı diyot yada uygun gerilime sahip bir varistör  de kullanabilirsin.

[Endorfin35+]

Yorumlar icin tesekkur ederim.

1. Sorum sacma olmus seri diyotla sursek zaten gerilim ters geldigi icin oldugu gibi diyot uzerinden tekrar gececek. Birde yuksek akim var tamamen sacma

Zener+diyot mantigini tam anlamayadim.

Olayin teorisini unuttum. Zit emk dan mi kaynaklaniyordu tam hatirlamiyorum. Sadece bobin guclu oldugundan kesme sirasindaki ters enerjide yuksek oluyor diye dusunuyorum. Yavas diyotlarin isindigini bilmiyordum. Deneme yanilma ile diyotu bulacaz artik. ilk aklima gelen ss36 kullanrak bir deneme yapacam.

[RaMu]

Role bobinine gerilim uygulandığında üzerinde manyetik alan oluşur,
uygulanan gerilim kesildiğinde,
role bobini üzerindeki manyetik enerji tekrar gerilime dönüşür,
oluşan manyetik alan ve bu manyetik alanın oluşturacağı gerilim incelenirse
role bobinine uygulanan gerilimin tersi yönde gerilim oluşturacağı görülür.

Bir iletkenden sabit miktarda elektron akışı gerçekleştirilirse
(iletkenden sabit akım akarsa) çevresinde sabit manyetik alan oluşur,
bir iletkene değişken manyetik alan uygulanırsa uçlarında gerilim indüklenir.

https://tr.khanacademy.org/science/physics/magnetic-forces-and-magnetic-fields/magnetic-field-current-carrying-wire/v/magnetism-6-magnetic-field-due-to-current

Zener + normal diyot
role bobinine paralel bağlandığında
normal diyot 0.7V ile role bobinindeki enerjiyi sönümlerken,
zener+normal diyot daha yüksek gerilimle sönümleyecek,
P = Vkare/R diye düşünürsek,
zener + normal diyot ile daha yüksek güç harcanacağından
role bobinindeki enerji daha kısa sürede sönümlenir.

...
 Sadece bobin guclu oldugundan kesme sirasindaki ters enerjide yuksek oluyor diye dusunuyorum.
...

Ters gerilim 100lerce 1000lerce Volt olabiliyor.
Bobinin iç direnci ne kadar düşük, endüktansı ne kadar büyük olursa
o denli yüksek gerilim oluşur.