DC Motor Tekrardan Sarim

[mfurkan7]

Mosfet kullanmanıza gerek yok. BC639-BC337 yeterli. Size gerekli olan basit bir akım regülasyonu.

Hocam neden mosfet kullanmama gerek yok? Transistör kullanırsam daha çok gerilim düşümü ve enerji kullanımı olmaz mı? Pil ile sistemim çalışacak. Akabininde sistemimde pompaya paralel bağlı valf de var.

[asma]

Pompaya paralel valf nereden çıktı?
Motor için soft start , SV için düşük enerji sistemi öneriyoruz ama işler değişiyor.
Sisteminiz hakkında az bilgi verirseniz , çözümler bizim aklımızda canlandırdığımız kadar olur.
Mosfet önerisi istemiştiniz daha önce. IRLML2502 bu sanırım işinizi görür. (bulunabilir , küçük, ucuz, ...)
BJT ile 250mA de 0,3V Vce ve akım sınırlama için 0,7V kaybınız olacak.  Yani 1V
Örnek mosfette 0,1V tan az Vds ve yine akım sınırlama için 0,7V olacak. Yani 0,7V Çok büyük bir fark değil.
Akım sınırlama için iki diyot yerine bu sefer bir npn transistör kullanılacak. (fiyatı ve kapladığı alan yakın)
-İki elemanı farklı şekilde sürmenizde fayda var. (tek porttan iki ayrı mos ile olabilir)

Kolay gelsin.

[Z80]

Düşük voltaj ve düşük akımlı devrelerde bjt kullanmak, hem fiyat, hem boyut hem de kullanım kolaylığı açısından daha uygundur.

BC639 üzerinden 6 voltda 200 mA yük akımında VCEsat 100 mV civarında olur. Bu da 200 mW kayıp demektir. Bu şekilde mosfetle sürerseniz (kullandığınız mosfetin ne olduğunu bilmiyorum, ortalama mosfetlere göre düşünüyorum) satürasyonda süremediğiniz için RDSon direnci yüksek olacak bu da mosfet üstünde bjt ye göre daha fazla güç harcanmasına sebep olabilir.

Ben bunları 6 voltluk motor için söylüyorum. Selenoid ne akım çeker, kaç volttur bilmiyoruz.
 

[mfurkan7]

Düşük voltaj ve düşük akımlı devrelerde bjt kullanmak, hem fiyat, hem boyut hem de kullanım kolaylığı açısından daha uygundur.

BC639 üzerinden 6 voltda 200 mA yük akımında VCEsat 100 mV civarında olur. Bu da 200 mW kayıp demektir. Bu şekilde mosfetle sürerseniz (kullandığınız mosfetin ne olduğunu bilmiyorum, ortalama mosfetlere göre düşünüyorum) satürasyonda süremediğiniz için RDSon direnci yüksek olacak bu da mosfet üstünde bjt ye göre daha fazla güç harcanmasına sebep olabilir.

Ben bunları 6 voltluk motor için söylüyorum. Selenoid ne akım çeker, kaç volttur bilmiyoruz.
 

Hocam,
İkisi de 6V. Motor 350mA ve solenoid de 60mA civarında akım çekiyor.
Elimde FDU6N25 N-kanal mosfet vardı onu kullandım. Ancak daha uygun bir mosfet de bulunabilir sanırım. Bir de PWM ile süreceğim. Transistör anahtarlama hızlarına yetişebilir mi bilemedim. Uygun fiyatlı bir parça seçmek istiyorum doğal olarak.

Pompaya paralel valf nereden çıktı?
Motor için soft start , SV için düşük enerji sistemi öneriyoruz ama işler değişiyor.
Sisteminiz hakkında az bilgi verirseniz , çözümler bizim aklımızda canlandırdığımız kadar olur.
Mosfet önerisi istemiştiniz daha önce. IRLML2502 bu sanırım işinizi görür. (bulunabilir , küçük, ucuz, ...)
BJT ile 250mA de 0,3V Vce ve akım sınırlama için 0,7V kaybınız olacak.  Yani 1V
Örnek mosfette 0,1V tan az Vds ve yine akım sınırlama için 0,7V olacak. Yani 0,7V Çok büyük bir fark değil.
Akım sınırlama için iki diyot yerine bu sefer bir npn transistör kullanılacak. (fiyatı ve kapladığı alan yakın)
-İki elemanı farklı şekilde sürmenizde fayda var. (tek porttan iki ayrı mos ile olabilir)

Kolay gelsin.

Hocam öneriniz için tekrardan teşekkür ederim. Eksik bilgi için kusuruma bakmayın. Gerilim düşümü ve çektiği akım çok düşük olduğu için sorun yaratmayacağını düşündüm paralelde.
Öğrenmek adına solenoid eklenince neden işler değişti?

[yas]

Bir de PWM ile süreceğim. Transistör anahtarlama hızlarına yetişebilir mi bilemedim

Eğer pwm frekansın birkaç yüz MHz den yüksek değilse sorun olmaz 
Mesela BC yada 2N serisi herhangi bir transistörün veri sayfasını incele istersen.

[Z80]

Hocam,
İkisi de 6V. Motor 350mA ve solenoid de 60mA civarında akım çekiyor.
Elimde FDU6N25 N-kanal mosfet vardı onu kullandım. Ancak daha uygun bir mosfet de bulunabilir sanırım. Bir de PWM ile süreceğim. Transistör anahtarlama hızlarına yetişebilir mi bilemedim. Uygun fiyatlı bir parça seçmek istiyorum doğal olarak.

Elektrikte "şema" diye bir şey vardır. Şemayı koyarsan körlemesine yorum yapılmamış olur.

Yukarıda verdiğim şemada base direncine paralel 1nF kondansatör var. Bu kondanstör, transistörün yüksek frekanstaki PWM sinyalinin bozulmadan anahtarlanmasını sağlar.

Ben olsam BC639\BC337 v.s. koyar geçerim. 
 

 

[asma]

Mos kullanımında ya da seçiminde karşılaşacağınız sıkıntılar bjt kullanımında azalacaktır. Genel olarak pkelle nin yorumu doğrudur.
Sizin 6N25 inize karşılık bc639 önerisinde de haklıdır.
Ancak düşük voltajda düşük kayıp için sıradan mos kullanılmaz. Benim verdiğim örnek bu işe uygun. Vgs değeri 4,5V a ulaştığında tam iletim sağlanıyor. Bu tip benzer ürünler piyasada yaygın ve ucuz oldu artık. (irlml2502)
Alternatif bjt önerisi için low Vce sat ifadesi ile anılan ürünlere bakmak gerek. (ben piyasada bulamıyorum)
Örn:
https://www.onsemi.com/pdf/datasheet/nss12501uw3-d.pdf

İki endüktif yük paralel bağlandığında birbirini etkileyebilir. Motor için pwm uyguladığınızda devir değişimi sağlarsınız , SV için pwm muhtemelen kararsızlık anlamına gelecek.
Ben olsan iki port ile motor kalkındıktan sonra (45ms sonra) selenoidi sürerim. Tek port şartsa iki ayrı transistörle sürerim. Motor için mos , sv için uygun rc ile bjt kullanılır. pwm oranı %20-100 arası sv çekili kalır.

Kolay gelsin.

[mfurkan7]

Elektrikte "şema" diye bir şey vardır. Şemayı koyarsan körlemesine yorum yapılmamış olur.

Yukarıda verdiğim şemada base direncine paralel 1nF kondansatör var. Bu kondanstör, transistörün yüksek frekanstaki PWM sinyalinin bozulmadan anahtarlanmasını sağlar.

Ben olsam BC639\BC337 v.s. koyar geçerim. 
 

Sağolun hocam. Peki bu kondansatör değeri nasıl seçilir?

Mos kullanımında ya da seçiminde karşılaşacağınız sıkıntılar bjt kullanımında azalacaktır. Genel olarak pkelle nin yorumu doğrudur.
Sizin 6N25 inize karşılık bc639 önerisinde de haklıdır.
Ancak düşük voltajda düşük kayıp için sıradan mos kullanılmaz. Benim verdiğim örnek bu işe uygun. Vgs değeri 4,5V a ulaştığında tam iletim sağlanıyor. Bu tip benzer ürünler piyasada yaygın ve ucuz oldu artık. (irlml2502)
Alternatif bjt önerisi için low Vce sat ifadesi ile anılan ürünlere bakmak gerek. (ben piyasada bulamıyorum)
Örn:
https://www.onsemi.com/pdf/datasheet/nss12501uw3-d.pdf

İki endüktif yük paralel bağlandığında birbirini etkileyebilir. Motor için pwm uyguladığınızda devir değişimi sağlarsınız , SV için pwm muhtemelen kararsızlık anlamına gelecek.
Ben olsan iki port ile motor kalkındıktan sonra (45ms sonra) selenoidi sürerim. Tek port şartsa iki ayrı transistörle sürerim. Motor için mos , sv için uygun rc ile bjt kullanılır. pwm oranı %20-100 arası sv çekili kalır.

Kolay gelsin.

Hocam burada bir sorum olacak. Beni kablom 3 damarlı. 3 damarlı kablo ile pompa ve solenoid valvi işlemci ile ayrı ayrı kontrol edebilir miyim? Bir de işlemci üzerinden valvi transistorsüz süremem diye düşünüyorum. Çektiği akım 50mA;den fazla olduğu için. O zaman bu durumda da iki transistör kullanmak gerekir mi? Transistörden kastınız BJT midir?

Dediğini parçalara da bakacağım.

[Z80]

Ben çoğunlukla 1 nF kullanıyorum.  Değeri çok da önemli değil. 1 nF koy yeterli.

MCU ile selenoid süremezsin, motora ayrı selenoide ayrı transistör kullanacaksın.  Yukarda verdiğim şemayı ikisinde kullan dene.

[asma]

Kablonun birini artı besleme hattına bağlayacaksınız. Diğer ucu pompa motoru ile selonoid valf bobinine bağlayacak sınız.
Motorun diğer ucunu karta aktarmak için 2. kablo damarı ve SV bobin için 3. damarı kullanacaksınız. Bu bağlantı için soru beklemiyordum.
Bu iş için iki port kullanıcaksanız önce motoru sonra valfi aktif edin. Kalkınma süresini siz yazmıştınız. (45ms)
Tek port kullansanız bile iki ayrı yükü kontrol için iki ayrı transistör kullanmanızı önermiştim.
Motor için mosfet , SV için bjt kullanabilirsiniz.
- Herhangi bir işlemcinin portuyla direk bobin (röle/motor/valf/hoparlör...)sürmeyin.

[mfurkan7]

Ben çoğunlukla 1 nF kullanıyorum.  Değeri çok da önemli değil. 1 nF koy yeterli.

MCU ile selenoid süremezsin, motora ayrı selenoide ayrı transistör kullanacaksın.  Yukarda verdiğim şemayı ikisinde kullan dene.

Hocam,
Yarın BC337 ile dediğiniz gibi deneyeceğim sonuçları paylaşırım.

Kablonun birini artı besleme hattına bağlayacaksınız. Diğer ucu pompa motoru ile selonoid valf bobinine bağlayacak sınız.
Motorun diğer ucunu karta aktarmak için 2. kablo damarı ve SV bobin için 3. damarı kullanacaksınız. Bu bağlantı için soru beklemiyordum.
Bu iş için iki port kullanıcaksanız önce motoru sonra valfi aktif edin. Kalkınma süresini siz yazmıştınız. (45ms)
Tek port kullansanız bile iki ayrı yükü kontrol için iki ayrı transistör kullanmanızı önermiştim.
Motor için mosfet , SV için bjt kullanabilirsiniz.
- Herhangi bir işlemcinin portuyla direk bobin (röle/motor/valf/hoparlör...)sürmeyin.

Hocam tek port üzerinden iki ayrı transistör(BC337) ile sürdüğümde gerilim düşümü konusunda bir sıkıntı olur mu? Transistörlerin gerilim düşümünü Vce(sat) olarak mı alacağız? 5.5V uyguladığımda devreye gerilim düşümüm minimum 5.1V olabilir.
Ayrı ayrı sürüm için de bir şema çizip burada paylaşırım. Kafamda kurdum sizin bilgiler ışığında ama şemada daha net anlaşılıyor.

Önerileriniz için tekrar teşekkürler.

[mfurkan7]

Ben çoğunlukla 1 nF kullanıyorum.  Değeri çok da önemli değil. 1 nF koy yeterli.

MCU ile selenoid süremezsin, motora ayrı selenoide ayrı transistör kullanacaksın.  Yukarda verdiğim şemayı ikisinde kullan dene.

Hocam transistör ile sürünce asiri bir gerilim düsümü oluyor. BC337 Vce 1.2V max. Burdan kafadan 1.2V gidiyor zaten. Bana hersey icinde 0.3-0.4V gerilim düsümü lazim onu da MOSFET ile sagladim bir nebze bugün yarin yeni bir MOSFET ismarladim o gelecek TOREX XP151A13A0MR. Bir de bununla deneyecegim.

Kablonun birini artı besleme hattına bağlayacaksınız. Diğer ucu pompa motoru ile selonoid valf bobinine bağlayacak sınız.
Motorun diğer ucunu karta aktarmak için 2. kablo damarı ve SV bobin için 3. damarı kullanacaksınız. Bu bağlantı için soru beklemiyordum.
Bu iş için iki port kullanıcaksanız önce motoru sonra valfi aktif edin. Kalkınma süresini siz yazmıştınız. (45ms)
Tek port kullansanız bile iki ayrı yükü kontrol için iki ayrı transistör kullanmanızı önermiştim.
Motor için mosfet , SV için bjt kullanabilirsiniz.
- Herhangi bir işlemcinin portuyla direk bobin (röle/motor/valf/hoparlör...)sürmeyin.

Hocam BJT yukarida da acikladigim gibi cok gerilim düsümü yapiyor. SV'yi de MOSFET ile sürmek istiyorum. Sikinti olmaz diye düsünüyorum. Ayri sürme isini deneyemedim. Yeni MOSFET'im gelince deneyecegim.

[mfurkan7]

Kablonun birini artı besleme hattına bağlayacaksınız. Diğer ucu pompa motoru ile selonoid valf bobinine bağlayacak sınız.
Motorun diğer ucunu karta aktarmak için 2. kablo damarı ve SV bobin için 3. damarı kullanacaksınız. Bu bağlantı için soru beklemiyordum.
Bu iş için iki port kullanıcaksanız önce motoru sonra valfi aktif edin. Kalkınma süresini siz yazmıştınız. (45ms)
Tek port kullansanız bile iki ayrı yükü kontrol için iki ayrı transistör kullanmanızı önermiştim.
Motor için mosfet , SV için bjt kullanabilirsiniz.
- Herhangi bir işlemcinin portuyla direk bobin (röle/motor/valf/hoparlör...)sürmeyin.

Hocam merhabalar,
Asagidaki devreyi yaptim ancak solenoid valf calismiyor. Nerede hata yapiyor olabilirim? Elimde fazladan mosfet oldugu icin ayni mosfeti kullandim. Gerilim düsümü de olmadigi icin kullanisli geldi.


Calisan bir tasarim var ancak bu tasarim bana cok sacma geldi. Nasil asagidaki devre calisir da üstteki devre calismaz?

[mehmet]

Motor ve bobin uçlarındaki gerilimi
ölçün, çalışan ile karşılaştırın.
Aynı şekilde mosfet/transistör bacaklarındaki
gerilimleri de ölçerek karşılaştırın.

[mfurkan7]

Motor ve bobin uçlarındaki gerilimi
ölçün, çalışan ile karşılaştırın.
Aynı şekilde mosfet/transistör bacaklarındaki
gerilimleri de ölçerek karşılaştırın.

Hocam merhaba,
Ölcümleri aldim ancak motor ölcümüm hep eksi olarak gözüküyor. Bunun nedenini bir türlü bulamadim. Asagidaki ölcüm notlarimda multimetre baglatin yönlerimi de yazdim. Motor neden ölcümlerde eksi gözükür?
Ikinci sorum: Valfimi pilin artisina bagladigimda neden üzerine düsen gerilim 0.3-0.6V arasi oluyor? Pompanin eksisine valfi baglayinca nasil bu durum düzeliyor?
Son sorum: Pompanin artisi ve eksisi imalatci tarafindan kirmizi isaret ile belirlenmis. Üzerine düsen gerilimin eksi olmasi uzun zamanda sorun yaratir gibi geldi bana. Bu durumda ne yapmak lazim?

Calismayan ama dogru olan devre:


Calisan ama kafamda soru isaretleri yaratan devre: