DC Motor Tekrardan Sarim

Başlatan mfurkan7, 09 Kasım 2022, 14:23:03

mehmet

#30
Mosfetleri BJT ile değiştirin. Baz uçlarına
1K ekleyin. Motor ve seloind uçlarına diyot
ekleyin.

5V mosfeti açmaya yetmiyor.
Olan olmuştur,
olacak olan da olmuştur.
Olacak bir şey yoktur.
---------------------------------------------
http://www.mehmetbilgi.net.tr
https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/deed.tr "CC BY"

mfurkan7

#31
Alıntı yapılan: mehmet - 01 Aralık 2022, 09:55:26Mosfetleri BJT ile değiştirin. Baz uçlarına
1K ekleyin. Motor ve seloind uçlarına diyot
ekleyin.

5V mosfeti açmaya yetmiyor.
Hocam merhabalar,
Önerilen BJTleri kullaninca da 1.2V civarinda gerilim düsümü aliyordum. Bu cok fazla. Kontrol elemanlarindan majör bir gerilim düsümü gelsin istemiyorum. Toplam sistemin gerilim düsümü 5.5V uygularsam maks 800mV olsun istiyorum. O yüzden MOSFET kullandim. Daha yeni mosfetlerim gelmedi. XP151A13A0MR-G bu mosfetleri kullanacagim.

Mosfetin datasheetine baktigimda 5V yeterli gibi gördüm.


Datasheetin tamami:
https://www.mouser.com/datasheet/2/149/FDU6N25-254660.pdf

asma

Merhaba
Kullandığınız mosfet ile yükü sürmek için 5V yetersiz. 3V ila 5V arasında iletime geçmeye başlıyor. Tam iletim için daha fazlası gerek.
Motor çalışıyor , SV niye çekmiyor dersek. 6voltluk DC motor 3,5V ile gayet güzel döner. Çalışmıyor denmez. Ama selenoid için az geliyor olabilir ve çekmez.
Ya da iki mosfetin Vgs(th) değeri farklıdır. Mosfetleri yer değiştirerek deneyebilirsiniz.
-Hatta motor çalışırken , SV nin mosfetine elle müdahale edin. D ve S ayaklarını kısa devre edin ve selenoidi gözleyin.

Resimlere baktım da keşke  aktif durumları farklı renk yazsaydınız.
Motor çalışırken besleme 5,5V a düşüyor galiba. (5,1+0,4=5,5)
Aynı anda SV aktif olursa 5,5-0,2=5,3V bobin ucunda ölçülmeli. (resimden bu bölümü tam göremedim)
Soru şu: Bu voltaj yeterlimi çekmesi için.


mfurkan7

Alıntı yapılan: asma - 01 Aralık 2022, 19:56:56Merhaba
Kullandığınız mosfet ile yükü sürmek için 5V yetersiz. 3V ila 5V arasında iletime geçmeye başlıyor. Tam iletim için daha fazlası gerek.
Motor çalışıyor , SV niye çekmiyor dersek. 6voltluk DC motor 3,5V ile gayet güzel döner. Çalışmıyor denmez. Ama selenoid için az geliyor olabilir ve çekmez.
Ya da iki mosfetin Vgs(th) değeri farklıdır. Mosfetleri yer değiştirerek deneyebilirsiniz.
-Hatta motor çalışırken , SV nin mosfetine elle müdahale edin. D ve S ayaklarını kısa devre edin ve selenoidi gözleyin.

Resimlere baktım da keşke  aktif durumları farklı renk yazsaydınız.
Motor çalışırken besleme 5,5V a düşüyor galiba. (5,1+0,4=5,5)
Aynı anda SV aktif olursa 5,5-0,2=5,3V bobin ucunda ölçülmeli. (resimden bu bölümü tam göremedim)
Soru şu: Bu voltaj yeterlimi çekmesi için.


Hocam merhalar,
Dediginizi yaptim. Motorun PWM degeri ile oynadim. Pompa calisti. PWM ile oynamadan önce SV valfin MOSFETini kisa devre yaptigimda cektigini gördüm. Suanda SV cekiyor gibi. Ancak bazen cekmemezlik yaptigi da oluyor. Besleme gerilimim burada kiritik. Ancak beslemeyi degistiremiyorum.
MOSFET'lere dokunmadim.
SV icin minimum cekme gerilimi 4,8V. Yani 5,3V ile calismasi lazim ki motor PWMi düsünce bir calisip bir calismamaya basladi.

Ben elimdeki MOSFETi cut-off'da kullaniyorum o zaman. :( Gerilim düsümlerimde hesap hatasina sebep olur mu?

Son olarak motorun eksisine SV'yi baglamak yanlis olur mu?

mfurkan7

#34
Hocam,
Konuyu tekrar hortlatiyorum.
XP151A13A0MR-G Bu MOSFETi kullanarak motoru ve SV'yi sürüyorum. Ancak bir önceki mesajimda da sordugum soru hala aklimi karistiriyor.

1. Motorun ve SV'nin bir ucunu Vdd'ye ortak baglamak dogru olur mu?(Burada motorun eksisini Vdd'ye bagladigimda motorun arti ve eksi kutbunu ölctügümde olmasi gereken dogru kutuplu gerilim motor üzerinde düstügünü görüyorum. Motorun artisini Vdd ye baglarsam multimetrede eksi gerilim okuyorum.)

2. Asagidaki iki MOSFET'li yapida MOSFET'ler aktif oludugunda Pompa ve Valf gerilim kaynagina paralel bagli olmazlar mi?

https://imgbb.com/DDzYcgc

Ek olarak burada N-Channel yerine P-Channel kullanmak arasinda fark var midir?


asma

Alıntı yapılan: mfurkan7 - 10 Ocak 2023, 00:27:261. Motorun ve SV'nin bir ucunu Vdd'ye ortak baglamak dogru olur mu?(Burada motorun eksisini Vdd'ye bagladigimda motorun arti ve eksi kutbunu ölctügümde olmasi gereken dogru kutuplu gerilim motor üzerinde düstügünü görüyorum. Motorun artisini Vdd ye baglarsam multimetrede eksi gerilim okuyorum.)

Motorun , selenoidin , rölenin , ... bir ucu Vdd olabilir. Araçlarda da yüklerin bir ucu gnd de olur. Senin devrende iki yük var ikisi de aynı beslemeye bağlı olabilir. Çok normal bir durum.
(parantez içinde yazdıklarına anlam veremiyorum. Vdd veya Vcc artı beslemedir , motorun artı ucunu buraya bağlayıp , motorun eksi ucunu mosfet ile gnd ye çektiğinde yani motor dönerken nasıl bir ölçüm yapıyorsun ki negatif değer ölçüyorsun) -Bir ihtimal motor uçlarında diyot ve kondansatör yok ve oluşan paraziti ölçen voltmetren var.

Alıntı Yap2. Asagidaki iki MOSFET'li yapida MOSFET'ler aktif oludugunda Pompa ve Valf gerilim kaynagina paralel bagli olmazlar mi?
Evinde duya bağlı lamba , prize takılı şarj cihazı veya çamaşır makinesi çalışırken hepsi birbirine paralel olarak düşünülebilir. Ama gerçekten paralel olsalar ayrı ayrı çalıştıramazdık değil mi. Sen de iki ayrı mosfetle iki ayrı yükü tek bir kaynaktan besliyorsun. Paralel veya seri değiller , bağımsızlar.

Alıntı YapEk olarak burada N-Channel yerine P-Channel kullanmak arasinda fark var midir?


Elbette vardır. P kanal kullanırsan yine yük drain tarafında olmalı ve yükün diğer ucu GND olur. Source/Sink olayı.
Ayrıca düşük voltaj ile çalışıyorsan düşük Gate eşik gerilimi gerekiyor biliyorsun.(Vgth)
Mosfet için kritik bir değerin varsa bu değerler için uygun N kanal mosfet bulman kolaydır. P kanal için bazen piyasada bulmaktan öte o özellikte üretilmiş ürün olmuyor. Benzer durum npn/pnp transistörler için de geçerli. NPN lazımsa her parametreyi değerlendirirsin ve elinde seçme şansın olur , PNP lazımsa olanlarla idare edersin.

mfurkan7

Alıntı yapılan: asma - 10 Ocak 2023, 21:37:50Motorun , selenoidin , rölenin , ... bir ucu Vdd olabilir. Araçlarda da yüklerin bir ucu gnd de olur. Senin devrende iki yük var ikisi de aynı beslemeye bağlı olabilir. Çok normal bir durum.
(parantez içinde yazdıklarına anlam veremiyorum. Vdd veya Vcc artı beslemedir , motorun artı ucunu buraya bağlayıp , motorun eksi ucunu mosfet ile gnd ye çektiğinde yani motor dönerken nasıl bir ölçüm yapıyorsun ki negatif değer ölçüyorsun) -Bir ihtimal motor uçlarında diyot ve kondansatör yok ve oluşan paraziti ölçen voltmetren var.
Evinde duya bağlı lamba , prize takılı şarj cihazı veya çamaşır makinesi çalışırken hepsi birbirine paralel olarak düşünülebilir. Ama gerçekten paralel olsalar ayrı ayrı çalıştıramazdık değil mi. Sen de iki ayrı mosfetle iki ayrı yükü tek bir kaynaktan besliyorsun. Paralel veya seri değiller , bağımsızlar.

Elbette vardır. P kanal kullanırsan yine yük drain tarafında olmalı ve yükün diğer ucu GND olur. Source/Sink olayı.
Ayrıca düşük voltaj ile çalışıyorsan düşük Gate eşik gerilimi gerekiyor biliyorsun.(Vgth)
Mosfet için kritik bir değerin varsa bu değerler için uygun N kanal mosfet bulman kolaydır. P kanal için bazen piyasada bulmaktan öte o özellikte üretilmiş ürün olmuyor. Benzer durum npn/pnp transistörler için de geçerli. NPN lazımsa her parametreyi değerlendirirsin ve elinde seçme şansın olur , PNP lazımsa olanlarla idare edersin.

Hocam,
Anlamadigim bir sekilde; motorun artisini SV'in bir kablosu ile birlestirip pile bagladigimda(sematikte oldugu gibi) sistem calismiyor. Motorun eksi tarafindan baglayip denedigimde sistem calisiyor. Baska bir motor ya da sistem ile de deneyecegim.

P-Channel mosfetleri de ismarladim. Belki sorumu söyle degistirsem daha dogru kendimi ifade etmis olacagim.
N-Channel'da motorun artisi ile sv'nin bir ucunu baglayip pilin artisina bagliyorum.  P-channel'da topraklari ortak baglamis oluyorum. Bu durumlar arasinda bir fark var midir?

asma

Önemli bir fark olmaz ama deneyebilirsin.
Motorun yönünü değiştirip bağlıyorsan pompa görevi yapmadığın dan kolay dönecektir.
Halen motora ve selenoide ters diyot ile kapasitörle bağlı mı bilmiyoruz.
Sipariş ettiğin mosları bilmiyoruz.

Dijital çıkışın bin npn transistör sürecek, kollektör hattından da pmos sürülecek. Bu işlemi unutma.

Kolay gelsin.

mfurkan7

#38
Merhabalar degerli hocalarim,
TSM260P02CX P-kanal MOSFET ve BC337 NPN transistör kullandim.

Sadece pompa calisiyor, valfim calismiyor. MOSFETi kapatmama ragmen pompa tam kapanmiyor. :/ Kafayi yemek üzereyim. :du: Cok basit bir devre ama calismiyor.
Pompada ve valfde kapasitör ya da flyback diyot da yok. Ancak koyamiyorum da motorun artisi ile eksisini voltmetre ile ölctügümde eksi gerilim okuyorum. Ters diyot koyunca(1n4148) diyot isiniyor sadece.
Burada kollektöre seri 50k koymak aklima geldi. Bir degisiklik olmadi.
Valfe ve pompaya 1n4148 ters diyot koydum. Bir degisiklik olmadi. Motor durmadan calisiyor. Sanki islemci yokmuscasina.
int L1 =10;
int L2=9;

void setup() {
  pinMode(L1, OUTPUT);
  pinMode(L2, OUTPUT);
  }
  

void loop() {
  analogWrite(L1,180);  
  delay(50);
  digitalWrite(L2,HIGH);    
  delay(500);
  analogWrite(L1,0);
  digitalWrite(L2,LOW);
  delay(6000);     

}



mfurkan7

#39
Herhangi bir fikri olan var midir? Hala calistiramadim devremi.. :/

MOSFET'imin gate'ine nasil 1V max verecek sekilde düzenleme yapabilirim?
50k gerilim bölücü ya da 5.1V Zener diyot calismadi. :/

mfurkan7

Devre sonunda calisti ama anlamadigim bir problem daha cikti.
Solenoid ve pompanin topraklarini birlestirince solenoidim calismiyor. Ancak solenoidin motor üzerinde ortakladigim GND'sini direk bredboard üzerinden  GND'ye baglayinca calisiyor. Bu durum neden olusur? Nasil cözebilirim bu problemi? Kablo sayisini arttiramiyorum.