transistorun yanma sebebi

[selvi]

RX-2B  YW6B0E alici entegresi var.bu entegrenin 6 nolu ayagindaki cikisi olctum,2.7v gosteriyor.bu uca bagli transistorler grubu var.bunla dc motorun saga donmesi saglaniyor.ben entegreyle baglantisini kesip pic islemcisinin bir ayagiyla bu transistor gurubuyla baglantiyi yaptim.voltaj degerini 5v tan diyotlarla 2.7v indirdim.sistemi bir sure calistirdiginda devredeki transistorlerden biri yandi.tekrar yeni bir transistor taktim.o da yandi.yanmasinin nedeni pic islemcisinin az akim uretmesi mi yoksa fazla akim uretmesi mi?
entegrenin kullandigim ayaklarin cikis akimini bilmiyorum.fakat pic islemcilerin 20ma cikis verdigini biliyorum.transistorlerin yanmamasi icin pic islemcilerin cikisini nasil duzenlemek gerekiyor.

[My75]

Arkadasım pic' in çıkışını direkt olarak kullanman uygun değil.Herzaman bir dirençle akımı sınırlaman gerekir.(Entegreler hariç)Yoksa beyz-kollektör yada beyz-emiter arası akım hem pic'e hem transistöre zarar verir.  2.7volta düşürmen şart değil,Motor kaç volt ile calışıyor önemli olan bu.Üstelik bu transistörler npn' mi pnp' mi bunları tespit et ve transistör polaritesini buna uygun sağla.Atıyorum Npn transistör,emiter gnd,kollektör motorun bir ucu,motorun diger ucu vdd ise pic çıkışı high oldumu motor çalışır,pic çıkışına 1k direnç bağlarsan ve motora paralel ters diyot bağlarsan sorun olmaz(tabi sağ-sol yapmayacaksan diyot bağla:))..Aslında sağ sol kontrollu transistörlü motor şemaları mevcut,yada bu iş için özel entegreler,araştırmalısın..Kolay gelsin..

[tayyar]

Transistör yerine 500ma ya kadar L293 entegresini kullanabilirsin 2 dc motoru aynı anda çift yönlü oalrak kontrol edebilmeni sağlar enable bacaklarına pwm girersen motorların hızlarınıda kontrol edebilirsin.

akımı yetmezse L298 yada L6203 kullanabilirsin 2A sınırlı onlarda

[Tagli]

Kusra bakmayın konuyu biraz dağıtıyorum ama görünce aklıma geldi paylaşayım dedim: L293'ün enable bacağı her ne kadar pwm ile kontrol için uygun olsa da iş motoru durdurmaya gelince bu bacakta pwm değil logic 1 olması lazım, çünkü bu entegrenin frenleme özelliği sadece enable bacağında 1 varken çalışıyor. Durdurmak istenilen motorda bu bacağa pwm verilmeye devam edilirse siz kontrol sinyalini çektikten sonra bir miktar daha dönecektir (aslında hiçbir zaman mükemmel anında durma olmaz ama göreceli olarak daha kötü olur yani). Elbette pozisyon kontrolü gibi hassas bir uygulamada kullanılmıyorsa bu pek fazla sorun olmaz.

[selvi]

pic cikisina yani transistorun beyzine direnc bagli.ben sadece entegreden kopartip pic islemcisini bagladim.olcum yapmistim.kendi entegresinin cikisi 2.7v idi.bende picin cikisini 5v tan 2.7v cektim.ben farkli islem yapmadim.sadece pic cikisindaki akim degerinin normal entegrenin urettigi akim farkinda kaynakli olarak transistorun yandigini dusunuyorum.cunku farkli bir degiskilik yapmadim.sag-sol hareketi saglayan 7 transistor var.sola donmeyi saglayan transistor grubunda bir transistor yaniyor(S8050 LD 4F).sormak istedigim bu transistorun yanmasinin nedeni akimin az yada cok olmasi mi?eger oyleyse nasil bir duzenek kurabilirim?

[timpati]

"akım kaynağı" tarzı özel bir devre yapmadığınız sürece akımı yük belirler. yani "devrenin fazla akım vermesi" diye bir şey söz konusu olamaz. yani "ne kaa ekmegh, o kaa küfte"

transistörler iki nedenden yanar. ya aşırı akım çekilirse ya da aşırı gerilim uygulanırsa. bu gerilim, sadece transistörün doğru yöndeki kollektör emetör arası gerilimi değildir. SOA olarak tanımlanan "güvenli çalışma bölgesi-alanı grafiğine göre belli bir akım çekilirkenki Vce gerilimi önemlidir. grafik dışına taşıldığında transistör "delinir".

motor bölgesinde kısadevre/sıkışma sözkonusu değilse ya uygun bir diyotla motordan kaynaklanan ters gerilime engel olacaksınız ya bir köprü devresiyle tüm transistörlere gelen gerilimleri sınırlayacaksınız.

[selvi]

pic islemcileri 20ma cikis verir.sonucta bu akim transistorun beyzine gider.bu tarz akim akim kaynagi gibi olmaz mi(pic'in cikis akimi  sabit değil mi?yoksa yuke gore mi oluyor)?sonucta transistorun beyzine giden akimi transistor bunu yukseltip diger transsitorlere verecek.
 sormak istedigim transistor gurubunda bir transistor yaniyor.asiri voltaj durumu yok(diyotlarla bu voltaji dusurdum).olsa olsa asiri akim olabilir.bu akimin asiri olmasi pic islemcilerin cikis akimi  olabilir mi?
 motorun sag-sol hareketi saglayan transistor grubundaki transislerden birisi yaniyor.benim yaptigim  degisiklik soyle:onceden bu transsitoru gurubunu suren entegre vardi.ben transitoru suren entegrenin cikis voltajini olctum.2.7v-1k direnc uzerinden transistore baglaniyor.sonra bu entegreyi devre disi ettim.onun yerine pic islemcisini(16f628)bagladim.pic 5v uretiyor.3 adet seri 1n4148 diyot baglayarak voltaji dusurdum.ve 1k direncini diyoda bagladim.sorunda burda ortaya cikti.kumandayla motoru sola hareketi saglayan butona bastigimda transisler isiniyor.ve transistor belli bir sure sonra yaniyor.
pic baglamadan once oyle bir sorun yoktu.pic bagladigimda oyle bir sorun ortaya cikti.transistori yakan ne olabilir.

[timpati]

pic islemcileri 20ma cikis verir.

bu ifade yanlış. doğrusu :

"picler, 20mA'e kadar akım verebilirler" olmalıydı.

bu tarz akim akim kaynagi gibi olmaz mi(pic'in cikis akimi  sabit değil mi?yoksa yuke gore mi oluyor)?sonucta transistorun beyzine giden akimi transistor bunu yukseltip diger transsitorlere verecek.

PIC tarzı lojik IC'lerin yaptığı yalnızca besleme gerilimini çıkışa aktarmak ya da aktarmamaktır. yani ya 0V verir ya 5V (TTL seviyeli ise). sayısal IC'ler başka hiçbir halt yemez (umarım kaba bir ifade olmamıştır, ama iyi kavranması açısından tam olarak tanımı bu).

portlardan birine seri dirençle birlikte bir led bağladığınızı varsayalım. ledimiz mavi renkli veya beyaz olsun, dolayısıyla bu led en az 3V isteyecektir. geriye kalan 2V için seri direnç değerimizi 1k ohm yapmakla 100 ohm yapmak arasında fark olur mu sence? ne bağlarsak bağlayalım led aynı parlaklıkta mı yanar? ya da çıkışa yük olarak ne bağlarsak bağlayalım, hepsine 20mA mi verilir?

deminki ledlere 100 ohm takarsanız yaklaşık 20mA akım akar, ama seri direnci 1k almışsanız sadece 2 (iki) mA'lik akım akar.

sorununun başlangıcı PIC'in araya girmesiyle olmuşsa, suçu programında ara bence. (DC motorun belki de daha önce PWM'le sürülmesine karşın, senin DC akım vereceğini, böyle bir hata yapabileceğini düşünmüyorum bile  8O )

[selvi]

birkac transistor yaktiktan sonra pic'in cikisini diodlarla 2.7v dusurdum ve pic cikisinda akimi darbeli (pwm tarzi-ornegin:portb.7=1,pause 150,portb.7=0,pause 50 seklinde bir dongu)verdim.transistor fazla isinmiyor.ama motorun sag-sol hareketide darbelere gore oluyor.cok etkilemiyor.ama orjinal haline gore biraz kotu.
 baska bir sistemde.transistorun beyzine 17.7kohm direnc bagli.ben picin voltajini 3.5v dusurdum.direnc uzerinde transistorun beyzine  bagladim calismadi.sonra dedim akim azdir diye transistorle akimi yukseltim.yine olmadi.sonra beslemin cikisini zener diodla 3.5v dusurdum bagladim olmuştu.sonradan tekradan bagladim olmadi.belki transistor yanmistir diye kontrol ettim.transistor saglamdi.cunku orjinal devresiyle calisiyor.
beslemeden direk baglanti yapmama ragmen calismamasi akim sorunu olmamasi gerekiyor.
ayriyeten transistorun beyz akimini belirleyen beyz voltaji ve beyz direncidir.hesap yaptim.3.5v ve 18k ,0.2A civari oluyor.picin de 20ma cikis verme ozeligi var.normalde pic in cikisiyla direk calismasi gerekiyor.farkli bir sorun mu var onuda cozemedim.cunku devrenin diger kisimlariyla fazla oynamadim.sadece motorun sol hareketi saglayan kisminda degisiklik yaptim.

[selvi]

sag-sol hareketini saglayan transistor grubunda C8550 LD 6F adli transistor, devreye besleme verdigimde hicbir islem yapmadan isiniyor.dogalinda beslemeyi hemen kesiyorum.onun icn bu sekilde kullanamiyorum.
bahsettigim durum eski bir araba kablolari yanmisti.calismiyordu.tamir edip calistirdim.bazi olcumler yaptim.devrede duman cikmisti.ama tam nerde ciktigini tespit edemedim.sonra yukarda bahsettigim sorun cikti.transistor isinmasina ragmen sag-sol hareketi yapiyor.fakat sag hareketinde istikrarsizlik var.zataen erken isindigi icin kullanamiyorum.dedim transistor zarar gormus olabilir diye elimde aynisi yoktu.bozuk devrelerde SS8550 D 331 kullandim.daha erken isinmasi disinda bir degisiklik olmadi.zaten bu sag-sol hareketinde hem transistor grubu var hemde 4 degisik renkte kablolar devreden sag-sol hareketi saglayan motorun uzerinde bir kucuk devre var oraya baglaniyor.
bu sorunun kaynagi ne olabilir.